Remmers afremmen
Wie regelmatig in de file staat zal zich, eenmaal weer rijdend, veelal met enige verbazing afvragen wat daar nou eigenlijk de oorzaak van was. Geen werkzaamheden aan de weg. Geen ongeval te bekennen. Geen wegversmalling. Geen nat wegdek. Niks. En toch was er die kilometerslange file. Een zogeheten spookfile. Opstoppingen die vanzelf ontstaan op een doorgaand stuk weg zonder versmallingen of ongelukken.
Een woordvoerder van de ANWB heeft uitgesproken wat velen al heel lang denken te weten: het zijn de remmers. De automobilisten die bij de minste of geringste aanleiding geen gas terugnemen, maar gelijk hun rem beroeren (vaak door onoplettendheid) en niet weten wat ze daarmee aanrichten. Wie zonder aanleiding remt op een snelweg is zich niet bewust van de enorme impact daarvan. Het veroorzaakt een kettingschrikreactie die zijn weerga niet kent. Een golfbeweging in de verkeersstroom. Het domino-effect. Doordat iedereen steeds een beetje meer vaart mindert, staat het verkeer een paar kilometer verderop stil. Als de file dan oplost is er van de 'schuldige' geen spoor meer te bekennen. Minstens zo irritant zijn de bellers. De mensen met de mobieltjes aan het oor. Automobilisten die daardoor afwijkend rijgedrag vertonen. Met wisselende snelheid en onvoorspelbaar gedrag. Nog los van het aantal ongelukken dat door die verminderde oplettendheid toeneemt, is het gebruik van mobieltjes desastreus voor files.
Switchers
Eenmaal in de file heb je ook de switchers. De vanbaanverwisselaars. De mensen die zich maar niet kunnen voorstellen waarom ze altijd in het traagste rijvak rijden. En dus vervelend manoeuvrerend van rijbaan verwisselen. En bij de minste of geringste twijfel weer terugkeren naar de rijbaan waar ze zich al bevonden. Als het ze al lukt om enige tijdwinst te boeken, dan hebben we het over seconden. Een auto die van strook wisselt neemt twee plekken op de weg in: op de strook waar die vandaan komt en op de strook waar die naartoe gaat. Dan heb je ook nog de ruimtelaters in de file. Die moeten 100 meter voor zichzelf hebben. Tien van dergelijke automobilisten betekent een afstand van 1 kilometer. Honderd van dat soort chauffeurs betekent een afstand van 10 kilometer.
Natuurlijk zijn er meer oorzaken voor de files. De groeiende mobiliteit op het beperkte grondgebied dat Nederland nu eenmaal heeft. Te veel auto's rond dezelfde tijd onderweg naar huis of het werk. Spreiding zou beter zijn, maar dat lijkt niet te lukken. Spreiding van verkeer is belangrijk om files te voorkomen. Er is eigenlijk capaciteit genoeg op de Nederlandse snelwegen. Maar in de ochtend- en avondspits is in een korte periode de verkeersdruk heel hoog. Als je in staat bent om het verkeer meer over de dag te spreiden, dan kan je een groot deel van de files voorkomen. Dagelijks staan een half miljoen mensen in de file. Dat kost een half miljard euro per jaar. Waar we wel direct iets aan kunnen doen is het rijgedrag. Waarbij onnodig remmen met stip op nummer 1 staat.