Tijdens een wandeling in de natuur kan zomaar een idee voor een cartoon opkomen.
Tijdens een wandeling in de natuur kan zomaar een idee voor een cartoon opkomen. (Foto: Rodi Media/MvS)

Cartoonist Arend van Dam in de prijzen

LANDSMEER - Ook buiten onze landsgrenzen oogst cartoonist Arend van Dam waardering. Hij is een van de winnaars van een internationale cartoonwedstrijd in Hongarije. Het thema was 'autonavigatie' en daar wist hij wel raad mee. Zijn bijdrage was goed voor de titel 'Best foreign cartoonist'. Arend: "Een leuke opsteker in deze sombere coronatijden…"

door Marcel van Stigt

'Mijn broekzakken zitten altijd vol met papiertjes waarop ik mijn ideeën heb genoteerd'

Sombere, onwerkelijke tijden zijn het, maar voor Arend van Dam vormt de coronacrisis een vruchtbare bodem voor een fikse rits cartoons. De hamsterdrift, waarmee het allemaal is begonnen, de anderhalve meter afstand, zorginstellingen die hun deur moeten sluiten - het levert een groot aantal tekeningen op.

Niet dat de 75-jarige Landsmeerder ooit om inspiratie verlegen zit. Los van de opdrachten die hij van vakbladen en kranten krijgt poppen bij hem ideeën op als bubbels in een glas champagne. Ideeën die hij razendsnel omzet in rake cartoons. Naast tekenvaardigheden verstaat Van Dam de kunst om zijn cartoons eenvoudig en duidelijk te houden. Eén blik is voldoende om de boodschap te begrijpen die Arend wil afgeven.

Als tiener was Arend al heel bedreven met potlood en papier. Hij tekende cartoons uit zijn schoolagenda na en later, na zijn studie bedrijfspsychologie, maakte hij er meer werk van. Hij tekende voor studentenbladen en benaderde kranten en tijdschriften om cartoons te slijten. Met succes, want de diverse redacties waren gecharmeerd van zijn trefzekere, heldere stijl. Het heeft geleid tot een grote aanvoer van opdrachten, die nog altijd voortduurt.Arend: "Ik werd gebeld voor een opdracht en dan moest ik snel leveren. Maar onder druk werk ik het best. Ik kreeg al snel een idee, werkte het uit en binnen een halfuur was mijn cartoon klaar. Meteen op de post, want zo werkte dat vroeger. E-mailen is echt een uitkomst."

Op zijn vijfenzeventigste jaar zit er bij Arend nog geen enkele sleet op. De ideeën blijven komen. Thuis, maar ook tijdens zijn dagelijks wandeling door het Landsmeerderveld. "Vaak lees ik of hoor ik iets en dan denk ik: daar kan ik iets mee. Of er komen spontaan ideeën op. Mijn broekzakken zitten altijd vol met papiertjes waarop ik mijn ideeën heb genoteerd."

Arend van Dam oogst ook internationale bekendheid. "Mijn eerste prijs won ik in 1969 in Montreal. Ik had meegedaan aan een internationale wedstrijd en had mijn cartoon in een envelop met een lange rij postzegels erop opgestuurd. Ik stond onder de douche toen op een dag de telefoon ging. Montreal aan de lijn, aldus mijn vrouw. En nu heb ik opnieuw een prijs gewonnen. Ik had een mailtje van de organisatie in Hongarije ontvangen om mee te doen en had drie cartoons rond het thema autonavigatie ingestuurd. Eén daarvan is bekroond."

De cartoons van Arend worden gewaardeerd, en niet zelden schiet de lezer in de lach. Zelf maakt hij dat niet mee, want hij werkt in zijn studio en daar kijkt niemand over zijn schouder mee. Maar hoezeer zijn cartoons een aanslag doen op menig lachspier heeft hij toch een keer meegekregen. "Ik heb een paar maanden geleden twee lezingen over mijn werk gegeven in SamenMeer. Ik liet een paar cartoons zien en toen begonnen mensen te schateren. Dat hoor ik anders nooit."