'Afstand nemen is voor verloskundigen een mission impossible'
HEERHUGOWAARD – Coronavirus of niet, het leven gaat gewoon door. Ook als je zwanger bent. Voor veel aanstaande ouders groeit de onzekerheid over de bevalling en de kraamperiode. Kun je nog veilig bevallen in het ziekenhuis? En hoe gaat het met kraamvisite? Gemma Molenkamp van Verloskundigenpraktijk Heerhugowaard en Mirjam Somberg van De Kraamvogel geven toelichting. “We proberen zoveel mogelijk afstand te houden, maar dat is in dit vak een mission impossible.”
Zwangerschap en kraamhulp tijdens de coronacrisis
De zwangerschap – zeker de eerste – is op zich al een spannende tijd. Maar nu het coronavirus rondwaart helemaal. “Gelukkig zijn al onze verloskundigen nog fit en gezond, maar we hebben met praktijken in de regio wel afspraken gemaakt dat we elkaar voorzien van materiaal en kennis, zodat we indien nodig elkaar op kunnen vangen”, vertelt Gemma. Het coronavirus bezorgt niet alleen zwangere vrouwen en hun partners spanningen, ook onder Gemma en haar collega’s leeft het enorm. “Er is de afgelopen week veel werk verzet door alle verloskundigen- en echopraktijken. Wat we met elkaar willen voorkomen is dat de praktijken de ‘bron’ van een corona-uitbraak worden. Daarom doen we zo veel mogelijk telefonisch. Het KNOV, de landelijke organisatie voor verloskundigen, heeft het aantal consulten aangepast en wij zorgen ervoor dat we de alom bekende maatregelen – geen hand geven, hoesten en niezen in de elleboog et cetera – in acht nemen. Ook houden we de contactmomenten zo kort mogelijk.”
Echo via FaceTime
Consulten beperken zich daarom tot het strikt noodzakelijke: bloeddruk meten, hartje luisteren en de groei vervolgen. Daarna worden telefonisch verdere vragen besproken en een nieuwe afspraak gemaakt. Partners en kinderen mogen niet mee naar de praktijk, ook niet als ze in de wachtkamer blijven. “Dat is jammer’, erkent Gemma. “Zeker als het een echo betreft. Daarom laten we de zwangere dit opnemen of via Facetime delen met haar partner. Het is allemaal behoorlijk wennen en ook niet echt leuk. Niet voor ons en al helemaal niet voor de aanstaande ouders. Kraamvisites gaan ook zo veel mogelijk telefonisch.”
'Mission impossible'
Tijdens de consulten wordt zo veel mogelijk afstand gehouden. “Maar in ons vak is dat eigenlijk een mission impossible”, aldus Gemma. “Je ontkomt er gewoon niet aan. Wat we wel doen is na elke controle en elke aanraking met de buik de handen wassen en alle instrumenten grondig desinfecteren. Indien we met een zwangere te maken hebben die mogelijk besmet is met het coronavirus, dan dragen we beschermende kleding. Ben je als zwangere verkouden of grieperig dan verzoeken we je om niet naar de praktijk te komen.”
Ziekenhuisbevalling
Sta je op het punt te bevallen dan mag je in onze regio nog kiezen of je in het ziekenhuis wilt bevallen of niet. “Maar er zijn al zwangeren die aangeven nu liever voor een thuisbevalling te kiezen omdat dat minder risico met zich meebrengt dan een bevalling in het ziekenhuis.” Maak je je ongerust over de gezondheid van je ongeboren kindje? Dan heeft Gemma geruststellende woorden: “De baby heeft er geen last van als de moeder corona heeft. Die krijgt daar geen aangeboren afwijkingen van of zo iets. Maar we willen deze moeders met corona wel goed in de gaten houden. Ik zou verder nog tegen alle zwangere vrouwen willen zeggen: we komen er samen wel doorheen!”
Protocol
Ook bij kraamzorgcentra geldt een ‘Protocol Coronavirus’, vertelt Mirjam Somberg van De Kraamvogel. “Hierin staat onder meer dat het indirecte personeel zoveel mogelijk thuiswerkt en intakes telefonisch gedaan worden. Omdat de kraamzorg onder ‘vitale functies’ valt, werken we ook door bij verkoudheidsklachten zonder koorts. Om het risico op besmetting zo klein mogelijk te houden, werken we in slechts één gezin per dag en wordt bij dat gezin altijd nagevraagd of er iemand klachten heeft. Uiteraard maken ook wij gebruik van beschermende materialen en werken we volgens de richtlijnen van RIVM en GGD. Concreet betekent dat, naast de bekende regels, dat we nóg meer aandacht besteden aan hygiëne dan we normaal al doen.” Ook voor Mirjam en haar collega’s is het enorm lastig om de aangeraden anderhalve meter afstand aan te houden. “Bij controles en ook bij het begeleiden van de borstvoeding is dat niet altijd te vermijden. Ook heb ik begrepen dat er mensen zijn die zo bang zijn voor besmetting dat ze geen kraamverzorgende in huis willen hebben, om zo het risico zo laag mogelijk te houden.”
'Raamvisite'
De hamvraag is natuurlijk: hoe moeten we in deze coronatijd omgaan met kraambezoek? Mirjam: “Grootouders en andere familieleden willen het nieuwste gezinslid natuurlijk zo snel mogelijk begroeten, maar vanwege de corona-uitbraak is afgesproken dat er geen bezoek langs mag komen als de kraamverzorgster aanwezig is. Komt er wel bezoek, dan staken wij onze werkzaamheden en komen we niet meer in het gezin zorg verlenen. Ook adviseren we het gezin dat om ook als de kraamverzorgster er niet is geen bezoek te ontvangen, om de kans op besmetting zo laag mogelijk te houden. Helaas hebben we dat niet in de hand. Mijn ervaring is dat mensen zich, in elk geval als wij er zijn, aan de afspraken houden. Het lijkt erop dat men zich bewust is van de ernst van de situatie.” Hoe je dan wel je pasgeboren kleinkind, neefje of nichtje kunt zien? Door het venster. “Kraamvisite noemen we tegenwoordig ‘raamvisite’. Belangstellenden mogen buiten door het raam naar de baby komen kijken. Natuurlijk serveren wij dan ook – op afstand – beschuit met muisjes!”
