Het kamp Schoorl en 75 jaar vrijheid
Ieder jaar organiseert het Comité Kamp Schoorl met gemeente Bergen op 11 juni een jaarlijkse herdenking bij het monument aan de Oorsprongweg in Schoorl, waar het kamp lag. Of dat doorgaat bij het vieren van 75 jaar vrijheid betwijfelt Ela Hulshoff, secretaris van het comité. Ze hoopt dat Betty Schols die dag de tentoonstelling van Scoronlo met 7 fotopanelen van Wil Janssen komt openen, die zou dan tot 31 juli te zien zijn in Schoorlse Duinen. Het comité liet ieder jaar sprekers optreden zoals Hedy d’Ancona, Gerdi Verbeet, Ronny Naftaniël en Evelien Gans. Op het gras erom heen zitten steevast leerlingen van basisschool Teun de Jager.
Hoe het kamp echt geweest is kunnen ze niet bevroeden, maar wie weet kan er in de toekomst iets tastbaars komen, zoals als de wachttoren in Westerbork of een barak zoals je die nog aantreft in kampen als Dachau of Auschwitz zodat men weet hoe het kamp er destijds uitzag.
Kamp Schoorl werd in de nazomer van 1939 gebouwd door militairen in verband met de mobilisatie op 28 augustus 1939. De oorlogsdreiging van de Duitsers was al voelbaar. In het eerste oorlogsjaar waren er nog geallieerde gevangenen, al snel werd het kamp het jaar erop een Durchgangslager van de beruchte Sicherheitsdienst. 740 Joodse gevangenen werden tijdens razzia’s in februari en juni 1941 op transport gezet naar concentratiekampen Buchenwald en Mauthausen, slechts twee van hen kwamen terug. Ook zaten in het kamp 100 KLM-ers, geallieerde gevangenen, 176 Sommelsdijkse gijzelaars en ongeveer 700 politieke gevangenen (meestal communisten). Van de 1900 gevangenen kwamen 1000 niet meer terug.
'Van de 1900 gevangenen kwamen 1000 niet meer terug'
Albert Boer (Beverwijk, 1935 – Groet, 2002) werd geraakt door de geschiedenis van kamp Schoorl en schreef daarover het boek 'Het kamp Schoorl'. Hij studeerde in Amerika en kwam na 30 jaar terug in Nederland waar hij als beeldend kunstenaar werkte voor bronsgieterij De Hooischuur in Alkmaar. De eerste twee drukken van het boek verschenen in 1991 en 1994 bij de Papierwerkplaats van Scorlewald, de derde druk in nauw overleg met steun van het comité en gemeente Bergen in 2007 bij uitgeverij Conserve, Tureluur 12 in Groet.
Nu de winkel van Schoorlse Duinen waar het boek (dat € 20 kost) ligt, gesloten is. kunnen oudere inwoners van gemeente Bergen het gratis geleverd krijgen door 072-5093693 te bellen. Het boek van Albert Boer, dat een nieuwe omslagillustratie kreeg van Wil de Bie, wordt ingeleid door Henk ten Berge. Als kind moest hij een amandeloperatie ondergaan in het Elisabethziekenhuis in Alkmaar. Tegenover hem lag Otto, het zoontje van Vati en Muti Berg. Vati was SS-Hauptscharführer Karl Peter Berg, de toonaangevende kampcommandant. Hij legde vlak voor het bed van Henk ten Berge zijn pet neer met onheilspellende doodskop en Henk werd beschouwd als een ‘net vriendje’.
Berg wist niet dat Henk het verzet hielp (Lees zijn boek 'Vaders van tien') zo goed en kwaad als je dat als jeugdige tiener kon doen. Berg hield zich in Schoorl in als zijn vrouw in de buurt was. Maar in Amersfoort ging hij compleet los, werd nog sadistischer en vermoordde Russische krijgsgevangenen. Na de oorlog werd hij ter dood veroordeeld en in 1949 geëxecuteerd.
Kamp Schoorl leidde na de oorlog tot verveling, zo schrijft Frédéric Bastet in zijn verhaal ‘Hoge sneeuwduinen en een gierende wind’ in Hier schijnt de zon – Schrijvers over Schoorl, Groet en Camperduin. Hij is een week als dienstplichtig militair in kamp Schoorl gelegerd, na de Tweede Wereldoorlog.
