In memoriam
Onderdijker beeldhouwer Jan van Velzen overleed zondag 19 januari 2020. Bekend van onder meer bronzen beelden in de gemeente Medemblik.
Levenskunstenaar Jan van Velzen
Zijn vader verbouwde kool, bieten, aardappels en tulpen. Jan was de tweede zoon in het gezin. Maar als kind al verlangde hij naar meer schoonheid, dan alleen de zorgen van het bestaan.
Jan was goed in observeren. Zijn sluimerende creativiteit kwam tot uiting in kleine geboetseerde beeldjes van aardewerk, waarin hij mensen en dieren uit zijn omgeving vastlegde. Observaties van honden werden met veel gevoel voor humor in klei geboetseerd. Maar het dagelijks leven werd bepaald door een groeiend bloembollenbedrijf dat hij met zijn broers had opgericht. "Zonder strijd geen overwinning", zei hij vaak en dat ging zeker op voor zijn eigen leven. Misschien omdat er naast alle harde werk weinig plaats was voor schoonheid, heeft hij perioden gehad met veel lichamelijke en geestelijke pijn, waaruit hij uiteindelijk als overwinnaar tevoorschijn kwam.
De ommekeer kwam begin jaren tachtig, toen hij gevraagd werd om een ontwerp te maken voor een groot bronzen beeld: De Dijkwerker in Onderdijk. Daarna kwam het beeldje van Moeder en kind. Vervolgens De Beste Stuurlui aan de Oosterhaven in Medemblik. Ook werd hij gevraagd om een beeld te ontwerpen voor Paulus Potter in Enkhuizen.
Jan was ondertussen gegroeid als mens. Hij verdiepte zich in kunst en muziek, maakte reizen, ontmoette Indiase meesters en zijn eigen wijsheid groeide. Hij had het vaak over de kunst van het verwonderen, het ontdekken van het schone in eenvoudige dingen en het kleine. Van ego kan dan geen sprake meer zijn. Vandaar dat in het Zwaagdijkse beeld 'Vrijheid' Jan's eigen bevrijding gevierd wordt: los van de zwaarte danst het meisje met de bal in het West-Friese landschap.
Zijn laatste levensfase werd vooral ingekleurd door dankbaarheid. Ook in deze tijd van loslaten kwam hij met nieuwe ontdekkingen. "Dankbaarheid is de vrucht van al het zoeken", vertrouwde hij zijn dierbaren nog toe, enkele weken voor hij op zijn grootste ontdekkingsreis ging.
