Heemskerks Beijerlust steen voor steen afgebroken en in Beverwijk herbouwd
HEEMSKERK/BEVERWIJK - Op het adres Velserweg 16 in Beverwijk staat een markant gebouw. Beijerlust. Een gebouw met een geschiedenis. Ik was daar onlangs voor het volgen van een training. Het gebouw intrigeerde mij omdat Beijerlust ook de naam was van een gebouw dat ooit in Heemskerk stond. Zoiets breek je toch niet zomaar even af om het elders weer op te bouwen? Maar hoe zit het dan?
Beijerlust stond inderdaad van origine in Heemskerk, aan het toenmalige Agterwegje
Beijerlust stond inderdaad van origine in Heemskerk, aan het toenmalige Agterwegje. Na verlegging in 1820 werd het Beijerlustpad en ook wel Herenweg genoemd, later werd dit de Gerrit van Assendelftstraat. Het Beijerlustpad liep van de Hoogdorperweg naar de Jan van Kuikweg en kwam uit op het Padakkersvoetpad.
Het noodonderkomen van de secretarie was nodig vanwege de slechte staat van het gemeentehuis Overbeek aan de Maerelaan
De laatste bewoner van Beijerlust was burgemeester Hermanus Zaalberg die de hofstede in mei 1868 betrok. Het gebouw was zo groot dat alleen de benedenverdieping werd gebruikt, met in een van de kamers de gemeentesecretarie. Dit noodonderkomen van de secretarie was nodig vanwege de slechte staat van het gemeentehuis Overbeek aan de Maerelaan.
Het gezin Zaalberg voelde zich niet thuis in Beijerlust en verhuisde naar Beverwijk
Het gezin Zaalberg voelde zich niet thuis in Beijerlust en verhuisde naar Beverwijk. De hofstede werd verkocht en in oktober 1876 afgebroken. Van de stenen liet Zaalberg twee nieuwe huizen bouwen aan de Rijksstraatweg, thans Velserweg, in Beverwijk. Een van de panden draagt nog altijd de naam Beijerlust.
De grond van de voormalige hofstede werd op 15 oktober 1876 verkocht aan Jan Schoehuis, die er tuingrond van maakte. Een zestal mooie, met koper beslagen, Statenbijbels, met de naam en jaartal 'Beyen-Lust 1774' herinneren in de dorpskerk aan de eens zo fraaie en thans verdwenen hofstede.
Zes met koper beslagen Statenbijbels met de naam en jaartal 'Beyen-Lust 1774' herinneren in de dorpskerk aan de thans verdwenen hofstede
Jacoba van Beieren
Van de oorsprong of stichting van de hofstede is niets bekend, maar er bestaat een 'ongegrond vermoeden' dat Beijerlust zijn ontstaan (en zijn naam) te danken heeft aan gravin Jacoba van Beieren. Dus uit het begin van de 15e eeuw. Jacoba was zeker geen onbekende in deze omgeving, want in 1429 liet zij in Beverwijk een klooster der reguliere kanunniken bouwen.
De gravin was ook een groot liefhebber van de jacht. Samen met veel adellijke dames zocht zij dikwijls haar jachtvertier in de duinen van Kennemerland. Met het oog daarop liet zij in de onmiddellijke omgeving van Assumburg een jachthuis bouwen. Genoemd jachthuis zou de naam Beijerlust hebben gekregen.
De Jan van Kuikweg, achter Beijerlust, zou genoemd zijn naar een van de ridders uit de directe omgeving van Jacoba
De Jan van Kuikweg, achter Beijerlust, zou genoemd zijn naar een van de ridders uit de directe omgeving van Jacoba, heer Jan van Kuik. Deze weg kwam overigens onder een andere naam reeds voor in 1250, toen Simon van Haerlem aan Wouter van Egmond land in leen gaf, gelegen aan de Cukenswech.
Of de hiervoor beschreven oorsprong van de naam Beijerlust op waarheid berust is niet bewezen. Ook niet dat Beijerlust later voor twee heren is verbouwd. De heren van de verbouwde hofstede zouden daarna de naam hebben veranderd in Bije-lust of Beiderlust.
Een andere bewoner van Beijerlust was mr. Jacob Boreel. Hij liet de hofstede rond 1800 vergroten en verbeteren. In 1807 werd de buitenplaats bewoond door mr. Jan Bernd Bicker. Hij overleed op 16 december 1812 in Wassenaar.
Op 1 mei 1818 vestigde zich op Beijerlust de steenrijke Amsterdammer Nicolaas Pieter Muilman die in 1819 trouwde met jonkvrouwe Maria Deutz van Assendelft. Zo werd hij ook de buurman van zijn schoonvader, die op Assumburg woonde.
Na de dood van Muilman gingen de hofstede en goederen in 1842 in eigendom over aan de heer Th. P. Baron de Smeth van Alpen
Weer een jaar later verkocht mr. Jacob Boreel, die nog altijd eigenaar was, Beijerlust met omliggende landerijen aan Muilman. Na de dood van Muilman gingen de hofstede en goederen in 1842 in eigendom over aan de heer Th. P. Baron de Smeth van Alpen. Na zijn dood in 1846 betrok jonkheer H. Hoeuft van Velzen Beijerlust als voorlaatste vaste bewoner.
Simon de Wit