Grote zorgen om continuïteit museumsector
REGIO - Musea hebben grote financiële zorgen door de tijdelijke sluiting vanwege het coronavirus. Zo geeft geeft een vijfde aan al vanaf volgende maand problemen te verwachten bij het doorbetalen van salarissen. De derving van publieksinkomsten van de aangesloten musea bedraagt gemiddeld zo’n 10 miljoen euro per week. Dat blijkt uit onderzoek van de Museumvereniging onder haar leden.
Doorrekening van de impact maakt duidelijk dat het risico dat een kwart van de musea voor het eind van het jaar omvalt aanmerkelijk is. De brancheorganisatie roept daarom de minister van OCW en de provincies en gemeenten op om musea te ondersteunen.
Weinig reserves
Een op de vijf musea betwijfelt of ze salarissen na eind april kunnen doorbetalen. Musea hebben vaak weinig reserves, ondanks een sterke stijging van de eigen inkomsten naar gemiddeld 50 procent van de totale begroting. De huidige noodregelingen zijn veelal onvoldoende een oplossing. Ook hebben veel musea hun piek in bezoekers in het voorjaar, als de toeristenstroom weer op gang komt.
Zorgen over collectietaak
Tijdens de vorige crisis hebben musea veerkracht getoond: de stijging van eigen inkomsten in de sector was fors. Sinds 2017 is het aandeel eigen inkomsten ongeveer net zo groot als het aandeel subsidies. In 2018 steeg het aantal museumbezoeken met bijna 1 miljoen naar 32 miljoen. Tegelijkertijd schrijft de helft van de middelgrote en (middel)kleine musea al sinds 2016 rode cijfers. Aanhoudende zorgen zijn er over de collectietaak en de steeds verder afnemende bijdrage van gemeenten tot het laagste niveau in tien jaar. Om overeind te blijven is nu dus stevige steun nodig. De Museumvereniging roept overheden (het Rijk, provincies en gemeenten) op om voor musea de gemeentebelastingen plus een half jaar huur kwijt te schelden. Verder pleit de vereniging voor een overbruggingsfonds en verruiming van de Geefwet.
Aan de ene kant kunnen musea na afloop van de sluiting weer snel opstarten: hun gebouwen en collecties zijn er immers nog. Maar veel musea werken met vrijwilligers (zo’n 28.000), die veelal behoren tot de kwetsbare groep voor het coronavirus. Als musea weer openen, verwachten zij daarom deze groep vrijwilligers niet gelijk weer volledig in te kunnen zetten. Bovendien is de verwachting dat het publiek bij heropening voorlopig maar mondjesmaat zal terugkomen: men zal zich niet zomaar in grote groepen en op drukke plekken begeven. Al met al is er dus voor langere tijd financiële zekerheid nodig, zodat een goed en toegankelijk cultuuraanbod in alle regio’s mogelijk blijft.