Een van de blokken op het IJplein.
Een van de blokken op het IJplein. (Foto: Wendy Ruittemanz/RM)

IJplein beschermd stadsgezicht

NOORD - Amsterdam heeft het IJplein uitgeroepen tot gemeentelijk beschermd stadsgezicht. Deze status beschermt dit bijzondere gebied. Eventuele ingrepen in de bebouwing of openbare ruimte worden voortaan afgewogen tegen de cultuurhistorische waarde van het gebied.

Het plein ligt op een prachtige plek aan het IJ, tussen de Meeuwenlaan, het Pontplein, de Noordwal en de Motorwal in Noord. Wie op de Meeuwenlaan of op het plein staat, ziet het IJ. En iedereen die in dit gebied woont, heeft uitzicht op het IJ. Het voorstel om het IJplein voor te dragen als beschermd stadsgezicht kwam van de vereniging van eigenaren, samen met de huurders.

Beroemd

Het plein is beroemd vanwege de bijzondere stedenbouw en architectuur. Architect Rem Koolhaas, ontwerper van het stedenbouwkundig plan, ontwierp in de jaren ’80 samen met bewoners de wijk. Dat gebeurde op detailniveau, tot en met het planten van bomen en het gebruik van materialen en kleuren. Veel groen, veel wit en pasteltinten.

In het westelijk deel van het gebied staan twee lange bouwblokken en twaalf kleinere vierkante blokken. Het oostelijk deel bestaat uit rijtjeswoningen en grote blokken aan de Motorwal. Al vanaf de overkant, de kade bij het Centraal station, springen de woonblokken in het oog.


Het is de laatste wijk die in Amsterdam werd gebouwd met nog 100% sociale huisvesting. 100% sociaal is de wijk niet meer. Er zijn inmiddels ook koopwoningen. In het oostelijk deel verwijzen straatnamen als Bankwerkerij, Koperslagerij en Smederij naar de scheepsreparatiewerf Amsterdamsche Droogdok Maatschappij, die hier van 1879 tot 1980 was.