Kunstenaars NDSM Loods tegen sluiting Welcome Center
TUINDORP OOSTZAAN – Kunstenaars Rinzo en Jorke Schaling van de NDSM Loods voelen een groeiende afstand met Stichting Kinetisch Noord, beheerder en eigenaar van de voormalige scheepsloods. Het liefst zouden ze samen met haar optrekken om de culturele hotspot breed onder de aandacht te brengen. Maar volgens de kunstenaars tellen bij de stichting uitsluitend commerciële belangen. Teken aan de wand is voor hen de sluiting van het Welcome Center, terwijl dat het juist goed deed als etalage. Rinzo en Jorke leggen hun grieven op tafel. Ook Rob Post, directeur van de stichting, vertelt zijn verhaal.
Door Marcel van Stigt
'Als je de ramen van De Bijenkorf dichttimmert komt er ook niemand meer'
Het Welcome Center, bedoeld als informatiepunt en om het werk van de kunstenaars en designers te presenteren en te verkopen, zou sluiten. Dat wilde Rinzo niet laten gebeuren. “Ik dacht: wacht even, elk museum heeft een giftshop, wij moeten toch ook laten zien wat we doen? Ik ben naar Rob Post gegaan en heb gezegd dat ik het Welcome Center voor een paar maanden wilde overnemen. Rob vond het prima en ik zou er twintig procent van de omzet voor krijgen.”
Rinzo is beeldend kunstenaar en heeft zijn hele inventaris, waaronder etalagepoppen, erbij gehaald om de winkel in te richten.
“Andere kunstenaars hielpen mee, dj’s traden regelmatig op en het werd een succes. Per dag kwamen hier honderdvijftig mensen. Zo gaat dat als je ergens energie in steekt. Dat inspireert, dat trekt publiek. De omzet steeg ook. Van een paar tientjes tot achthonderd euro per dag.
Maar volgens Rob Post leverde het Welcome Center niets op. Hij wil de ruimte verhuren. Ik had daarom geen zin meer om er energie in te steken. Na de open dag op 3 oktober jongstleden ben ik gestopt. En daarna werd het Welcome Center gesloten. Heel jammer. Als je de ramen van De Bijenkorf dichttimmert komt er ook niemand meer.”
Het commerciële belang
Het past in het beeld dat Rinzo en medekunstenaar Jorke Schaling van beheerder/eigenaar Stichting Kinetisch Noord hebben: een organisatie die geen oog heeft voor cultuur, maar des te meer voor het commerciële belang.
Edelsmid Jorke Schaling, sinds de opening in 2006 al gehuisvest in de NDSM Loods, vertelt dat hij de afstand tussen kunstenaars en stichting in de loop der jaren steeds groter heeft zien worden.
“Er is geen gezamenlijk verhaal meer, geen contact. Bestuursleden zie je hier nooit. Geen enkele affiniteit met kunst hebben ze. Er zijn ooit afspraken gemaakt om deze culturele hotspot te ontwikkelen, maar er is niets mee gedaan. Er is alleen een theater gekomen, dat nu leeg staat. Er zou hier ook een derde laag met ateliers komen. Er is onderzoek naar gedaan en het bleek te duur te zijn. Er wordt bovendien met twee maten gemeten. Wij betalen een vaste huur, terwijl restaurant IJver, dat hier is gevestigd, een omzetgerelateerde huur betaalt.”
Plannen in de prullenbak
Volgens de twee kunstenaars verdwijnen ingediende plannen van De Toekomst, waarin de tweehonderd kunstenaars en designers zijn verenigd, rechtstreeks in de prullenbak.
Jorke: “Nu komt er hier een Loodsraad met daarin adviserende leden. Ook De Toekomst zal daarin zijn vertegenwoordigd. Maar ik heb er weinig fiducie in dat wij meetellen. Jammer zoals het nu gaat. De NDSM Loods heeft een grote deur. Daar kunnen we volgens mij echt met zijn allen doorheen.”
Directeur Rob Post reageert desgevraagd verbaasd als hij hoort van de bezwaren. Zeker als het gaat om de vermeende afstand en desinteresse.
'We zijn zeker bezig met de ontwikkeling van de NDSM Loods, commercieel én cultureel'
“Al toen ik voorzitter van Stadsdeel Noord was heb ik er hard aan getrokken om de IJ-oever te ontwikkelen en cultureel Noord te promoten”, stelt hij. ”Toen ik in 2016 directeur van Kinetisch Noord werd, kende ik de hele geschiedenis van de scheepswerf al. Mijn vader heeft immers vijfentwintig jaar op de NDSM-werf gewerkt en ik ben daarmee opgegroeid. Ik wilde er hier als directeur van Stichting Kinetisch Noord graag mijn schouders onder zetten.”
De Stichting heeft zich volgens Post verplicht om de kunstenaars en designers die in de NDSM Loods zijn gehuisvest te ondersteunen. Dat uit zich in een vaste, lage huur.
“De rest van de loods mogen we commercieel ontwikkelen, waarbij evenementen de belangrijkste inkomstenbron vormen. Dat moeten we ook wel doen, want de loods is zo groot als vier voetbalvelden en de exploitatie is duur. Maar we doen dat ook om de kunstenaars in stand te houden.”
Niks aan de hand
Dat het Welcome Center is gesloten omdat het te weinig zou opbrengen klopt. Post: “Deze ruimte is in 2017 gebouwd en we hadden iemand gevonden om de voorkant als expocenter in te richten. Maar toen we eenmaal klaar waren, kon ze de exploitatie niet waarmaken.
Rinzo is toen gekomen om het van haar over te nemen. Hij mocht helemaal zijn gang gaan en zelf de openingstijden bepalen. Niks aan de hand. Totdat hij stopte en een negatief bericht op Facebook plaatste. Ik heb hem hierover gebeld, maar kreeg geen contact.”
Zitting in Loodsraad
Volgens Rob Post onderhoudt de stichting wel degelijk een goed contact met De Toekomst. De vereniging neemt dan ook zitting in de Loodsraad en krijgt inspraak.
“De voormalige skatehal is ingericht als grote exporuimte. Die is bedoeld voor alle kunstenaars. Het infocenter willen we daarheen verplaatsen, want beneden is dat niet rendabel. We hebben inderdaad onderzoek gedaan naar een derde laag, want dat lijkt me geweldig, maar dat is op dit moment te kostbaar."
Doorsteek
Een doorsteek vanaf ateliers die op de tweede laag zitten zou volgens Post misschien wel kunnen. "Daar wil ik een onderzoek naar laten doen. We zijn dus zeker bezig met de ontwikkeling van de NDSM Loods, commercieel én cultureel. We zijn daar zelfs meer dan ooit mee bezig.”