Archeologen van Hollandia hebben, in samenwerking met Zaanstad,  Bot Bouw en Floris Infra de complete fundering van de molen en schuren bloot gelegd.
Archeologen van Hollandia hebben, in samenwerking met Zaanstad, Bot Bouw en Floris Infra de complete fundering van de molen en schuren bloot gelegd. (Foto: Piet Kleij)

Archeologisch goud in bodem Wormerveer

WORMERVEER - “We hadden wel verwacht dat we overblijfselen van de molen in de grond te vinden waren, maar dat ze zo goed bewaard en stevig waren, had ik nooit durven denken”, zegt gemeentelijk archeoloog Piet Kleij over de vondsten die zijn aangetroffen in Wormerveer (hoek Celebesstraat –Zuideinde). Daar zijn de resten opgegraven van de zeventiende eeuwse oliemolen De Ram.

Het doodbed, dat is het ronde plateau waarop de rechtopstaande molenstenen draaiden die de oliehoudende zaden pletten, zat nog vrijwel ongeschonden in de bodem, wat een zeldzaamheid is. Ook de drie oliekelders, de zware poeren waarop het molenlijf rustte en de poeren van beide schuren waren nog gaaf. Verrassend was dat de poeren van de noorderschuur op een raamwerk van lange planken stonden, iets dat nog nooit eerder is gevonden.

Oudste oliemolen

Piet Kleij: ‘Dat de molenplattegrond zo gaaf bewaard is gebleven, is van groot belang. De Ram is namelijk gebouwd in 1639 en behoort daarmee tot de oudste oliemolens. De in 2018 opgegraven en eveneens zeer gave plattegrond van oliemolen De Vrijheid aan de Noorddijk in Wormerveer dateert van 1742. Deze molen was al veel verder ontwikkeld en was veel groter dan De Ram. Door beide plattegronden met elkaar te vergelijken kan misschien iets worden gezegd over de ontwikkeling van de Zaanse oliemolens door de eeuwen heen.'

De opgraving wordt naar verwachting deze week afgesloten. De archeologische vondsten zijn waar mogelijk meegenomen en opgeslagen.

Hier de dubbele kelder, het doodbed met op de achtergrond een kraan.
De uitgeperste olie werd opgeslagen in negen oliekelders.
 Het doodbed waarop de rechtopstaande stenen van de molen draaiden om de oliehoudende zaden te pletten.
Dit is het straatje dat van twee oliekelders naar de Zaan liep. De Zaan lag vroeger iets voorbij de bouwhekken.