Van code oranje naar quarantaine in het klaphuis
Snapt u het nog? De codes vliegen u om de oren met oranje en rood als meest dreigende. Je bent op vakantie en zit opeens in een gebied dat valt onder code rood. Meteen wordt u als een gevaar gezien en er wordt van u verwacht dat u bij thuiskomst in quarantaine gaat.
Dat ging vroeger toch wel anders. In de 16e eeuw kon men Europa doortrekken zonder het tonen van een testuitslag bij de douane. Nu word je geadviseerd in quarantaine te gaan na verblijf in corona-besmet gebied. Bij lepra moest dat vroeger ook. Je was als lepralijder verplicht je te laten opnemen in een leprozenhuis of klaphuis.
Ook Alkmaar kende zo’n leprozenhuis. Het was te vinden buiten de Kennemerpoort aan de Heereweg (Kennemerstraatweg) en wel ter hoogte van het nog niet gesloopte restaurant Koekenbier. Het is duidelijk aangegeven op de kaart van Jacob van Deventer uit ongeveer 1560.
Als leproze werd je aanwezigheid in de stad niet meer op prijs gesteld.
Zo werden de leprozen veilig buiten de stadswallen ondergebracht. Aanwezigheid in de stad werd niet meer op prijs gesteld. Toen Cornelis Hugensz. zich in 1520 toch in de stad waagde, werd hij veroordeeld tot een strafbedevaart naar Wilsnack in Duitsland. Pas na genezing mocht hij weer in Alkmaar komen.
'Wild in tijds mildelijk geven, de leproose moeten van de aalmoes leven.'
Het leprozenhuis werd verwoest bij het beleg in 1573. Herbouw volgde voor 1616. Ook toen werd er al een beroep gedaan op ondersteuning, want op de poort werd de volgende tekst aangebracht: 'Wild in tijds mildelijk geven, de leproose moeten van de aalmoes leven.'
Bert Muis HVA