Bezoekverbod verpleeghuizen: 'Zit ik in het gevangenenkamp?'
REGIO - Sinds 20 maart geldt er een bezoekverbod in verpleeghuizen. Vorige week werd de eerste stap gezet voor een zeer beperkte bezoekersregeling. Er werd een begin gemaakt in vijfentwintig verpleeghuizen, in iedere GGD-regio één. Onder strikte voorwaarden mag één vaste bezoeker per bewoner langskomen voor een uurtje per week; alléén in die paar locaties in het land. Welke stap gezet gaat worden voor de vrijheden van een demente man, in een gesloten verpleegafdeling, vragen we aan een dochter.
In verband met privacy zijn de namen bekend bij de redactie. De dochter vertelt. "Na een leven lang fit te zijn geweest, en ondanks dat hij altijd goed voor zijn gezondheid heeft gezorgd, kreeg mijn vader een aantal jaar geleden dementie. Toen hij verslechterde hebben we hem, voor de veiligheid van hemzelf en mijn moeder, naar een verpleeghuis moeten verhuizen. Hij zit daar nu op een gesloten afdeling. Omdat hij dement is, vraagt hij zichzelf elke dag af wat hij daar toch moet. Hij kent de omgeving niet. De aanwezigen in het huis zijn vreemden voor hem. Dan vraagt hij of hij soms gevangen is gezet. Hij vraagt dan - meestal in het Duits - of hij naar huis mag. De situatie herinnert hem mogelijk aan het oorlogsverleden met de Nazi's, waarin mijn vader als jonge jongen een trauma opliep. 'Zit ik in een gevangenenkamp? Laat me eruit!', schreeuwt mijn vader dagelijks. Elke keer wordt aan hem uitgelegd waarom hij daar woont, maar na elk dutje is hij dat antwoord kwijt en begint hij opnieuw vragen te stellen. Met de corona-maatregelen is het voor hem nu helemaal niet meer te snappen."
Afscheid nemen
"Het ging een paar weken geleden heel slecht met mijn vader. Zo slecht zelfs dat we afscheid van hem moesten gaan nemen. Mijn moeder mocht bij hem in zijn kamer komen, alleen wel op anderhalve meter afstand. Natuurlijk wilde hij haar aanraken en zij hem. Op aandringen kreeg mijn moeder een uurtje toestemming, maar ze moest daarna wel verplicht twee weken in quarantaine. Vanuit zijn bed mocht mijn vader ook nog naar een beeldschermpje kijken, daarop wij waren te zien. De verwarring was compleet. Hij snapte er niets van. Een klein moment kwam er een glimlach op het gezicht van mijn vader, want hij zag de dikke buik van mijn dochter en zijn kleindochter, ze is zwanger en dat leek hij in een helder moment goed te kunnen plaatsen."
Acht weken binnen
Tegen alle verwachtingen in overlijdt de man niet. Waar zijn familie na het afscheid nemen thuis wachtte op het bewuste telefoontje knapte hij langzaam weer een beetje op. Inmiddels zit hij alweer acht weken alleen binnen. Gen luchtje scheppen of vitamine D lentezonnetje meepakken in de tuin. De man die volgens zijn dochter een echt buitenmens is en een man van de dag, ziet lijkbleek, maar de deuren blijven de komende maand nog gesloten.
Raamvisites
Het is dus niet één stap vooruit, voor deze natuurliefhebber. Want zijn verpleeghuis komt voorlopig niet in aanmerking voor versoepeling. Er is corona vastgesteld. Hij zou het zelf ook hebben gehad, hij is alleen niet getest. De hele maand mei zit meneer waarschijnlijk bijna permanent binnen. Zeker is het dat hij zijn familie niet mag vastpakken. De komende weken wordt doorgegaan met de zogenaamde 'raamvisites', maar daarom kan niet meer zelf gevraagd worden. De familie moet wachten tot een medewerker van het verpleeghuis zelf belt om een bezoekmoment in te plannen. "Het is voor ons een nachtmerrie. We hadden het liefst mijn vader mee naar huis genomen. Maar dat kan niet meer. Ook kan hij niet naar zijn eigen huis terug, voor mijn moeder geeft dat teveel stress, ze is 80."
Onvoldoende zicht
De familie vindt dat ze nu onvoldoende zicht hebben op vader. Via de verslagen die ze krijgen, zien ze wel een beetje hoe het op de afdeling gaat. "Mijn vader woont er met dertien mensen. Het lijkt erop of dit er nog maar zes zijn, maar we mogen niet eens weten waar de anderen zijn en of ze zijn overleden. We komen er al drie jaar, dus die mensen zijn ook een beetje onze familie geworden. Zo had ik altijd een leuk contact met een mevrouw, die net als mijn vader altijd flink van zich laat horen. We hebben gevraagd of ze was overleden, maar we kregen het van de verpleging het niet te horen. Door zelf te zoeken ben ik er uiteindelijk achter gekomen dat ze vier weken geleden is gestorven. Het privacyreglement lijkt nu tegen ons te werken en iedereen beroept zich nu op de protocollen die zijn uitgeschreven."
Kwaliteit van leven
"Hoe lang de crisis nog gaat duren weet niemand. "Mijn vader heeft 'helaas' een sterk lijf, daardoor hou ik mijn hart vast de komende tijd. Als ik zie hoe anderen er op de afdeling bij liggen. Het is net of niemand tegenwoordig meer dood mag gaan. De kwaliteit van leven is momenteel helemaal weg." Eind mei worden de vijfentwintig (van de in totaal 2350 instellingen in Nederland, dat is 1%) instellingen de situatie geëvalueerd en wordt bekeken of meer verpleeghuizen bezoekers mogen gaan ontvangen.
Corona informatielijn
Woordvoerder Roos Bell-de Vries laat het volgende weten: "Locaties waar coronabesmettingen zijn, komen niet in aanmerking als pilot locatie. Heel binnenkort wordt bekend welke locaties pilotlocaties worden. Voor alle andere verzorgingshuizen geldt dan ook helaas nog dat er geen bezoek mag komen. De uitkomsten van de pilots gaan bepalen of, hoe en wanneer er een wijziging in de bezoekregeling komt. Dit wordt door het kabinet besloten op 25 mei."
De dochter vertelt dat haar vader met covid-19 besmet zou zijn geweest. Maar haar vader is niet getest. De dochter is bezorgd dat er te makkelijk mensen worden geïndiceerd met Corona terwijl ze niet zijn getest. Nu gezegd wordt dat verpleeghuizen niet in aanmerking komen voor de pilot wanneer ze besmettingen hebben, is de dochter bang dat ze haar vader de komende tijd nog steeds niet mag bezoeken.
Bell-de Vries: "Wij gaan in verband met de privacy niet in op individuele gevallen. In zijn algemeenheid geldt dat tot voor kort bij bewezen besmettingen (dus met test) op een afdeling en er daarna nog meer bewoners met corona gerelateerde klachten waren, deze niet meer getest hoefden te worden."
. Sinds een aantal weken worden echter alle bewoners met klachten getest."
Bell - de Vries vult aan: "We weten dat bewoners ernaar uitkijken om weer bezoek te mogen ontvangen. Wij volgen de pilots dan ook met grote belangstelling. En proberen ook zo veel mogelijk het leed te verzachten door bijvoorbeeld de bezoeken aan het raam en beeldbellen te faciliteren."