Stille werkers tijdens de oorlog: De Boer, Broertjes en Winkel
ABBEKERK - Bij het woord oorlogshelden denken we aan stoere mannen of vrouwen, die met opgeheven hoofd strijden voor hun ideaal en vrijheid. Soms is die werkelijkheid anders. Je wordt plots benaderd door een vriend, buurman of kennis of je iets voor hem wil doen.
Zo ging het waarschijnlijk ook bij de families Jan Broertjes, Jan de Boer en Klaas Simon Winkel uit Abbekerk. De boerderijen lagen wat afgelegen, er was ruimte voor onderduikers, bij gevaar konden zij het land in of wegduiken in een verborgen schuilplaats. Via een afgesproken teken kon men elkaar waarschuwen bij onraad.
De Boer
Onderwijzer, tevens kassier van de Boerenleenbank, Jan de Boer verzorgde adressen en bonkaarten voor de onderduikers. Na de bevrijding verzorgde hij de papieren, waarmee men weer aan het werk kon.
Broertjes
Jan Broertjes hield de Duitse SD aan de praat, terwijl zijn onderduiker Piet Metselaar met zijn voeten in het water stond en moest aanhoren, hoe Jan zelfs aanbood om de boerderij dan maar in de brand te steken om aan te tonen, dat er niemand verstopt zat. "Wij zijn arm de oorlog ingegaan en arm eruit gekomen (citaat van Jan Broertjes verteld door Cees Broertjes, Jan Broertjes werd na de oorlog wethouder in de gemeenteraad van Abbekerk)
Winkel
Vanuit de Zonnehoeve coördineerde men wapentransporten van de droppingsvelden naar de schuilplaats in de Wieringermeer. De dochters Aaf en Annie mochten niemand niet zien, zij werden naar een andere ruimte gestuurd. Levensgevaarlijk, maar het gebeurde als een vanzelfsprekendheid.
De Zonnehoeve was een plek, waar vergaderd werd. Koerierster Bep Pels roemt in een brief de gastvrijheid van Johanna Winkel Jonker. De dochters Aaf en Annie moesten de keuken uit, als Hil Schipper, Sicco Mansholt en Adri de Graaf kwamen vergaderen. Vanuit hun kamertje was er via een geheime P.E.N. lijn telefonisch contact mogelijk met Hoorn, Alkmaar, Zaandam, Amsterdam en het bevrijde zuiden. Een doorschakeling met London was mogelijk.
Zo hebben veel mensen een bijdrage geleverd om de ellende van de oorlog te verzachten, hulp te bieden of zetten zelfs hun eigen leven op het spel. Veel Nederlanders hebben daar geen voorstelling van, omdat zij dankzij dappere West-Friesen al 75 jaar in vrijheid leven.
Namens Comité Oorlogsmonument Abbekerk/St Historisch Abbekerk en Lambertschaag, Frits van der Starre.
