'Onzekerheid is nooit goed voor handel'
De handel in agrarische producten ondervindt ontegenzeggelijk invloed van de coronacrisis en -maatregelen. Regionale agrarische bedrijven ontkomen hier ook niet aan. De export ligt om verschillende redenen onder druk, de handel in bloemen vormt een positieve uitzondering.
De export van kool verkeert in zwaar weer, aldus Martin Bolhuis van Tuindersbelang in Warmenhuizen. ‘’Prijzen liggen nu onder de kostprijs en er is veel minder handel’’, laat hij desgevraagd weten. ‘’Het aanbod is niet overdreven groot en kooltelers rijden de cellen vol.’’ Volgens Bolhuis is in de industrie, de afzet aan snijerijen in het buitenland, al helemaal niets te beleven. ‘’In tijden van crisis worden landen meer zelfvoorzienend’’, is zijn uitleg. Al met al is de vraag half november, maar 40% van wat het normaal in deze tijd is. Een andere verklaring is dat door de lock downs in omliggende Europese landen de afzet naar horeca is weggevallen. Die impact is volgens Bolhuis groter dan verwacht. ‘’Alles wat buiten de supermarkt zijn weg naar de consument vindt, is weggevallen. De supermarkt is het enige stijger.’’
Behalve directe afzet wordt er volgens de bemiddelaar in kool ook minder op voor verkocht. ‘’Niemand weet wat er komen gaat. Onzekerheid is nooit goed voor handel.’’ Het komt er op neer dat kooltelers de tijd proberen uit te zingen.
Dit zelfde kan worden gezegd over aardappeltelers. Volgens Jaap Blokker van Agroplant Noord Holland in Medemblik heeft ook hier de export flink te leiden. Blokker: ‘’Er blijken veel container vast te liggen. Wat je moet doen lukt nog, maar meer ook niet.’’ De prijzen voor consumptie-aardappelen zijn vreselijk gekelderd als gevolg van het feit dat frietfabrikanten de productie fors hebben verminderd sinds de horeca zo goed als dicht is. En dit is al sinds maart. ‘’Dat er nu meer friet via supermarkten wordt verkocht, kan dit gat niet goedmaken’’, aldus blokker. Volgens de handelaar komen veel telers in problemen. ‘’Het seizoen loopt nog en de prijzen zijn nu al gedaald van normaal 30 cent naar 20 cent en minder. Terwijl je minimaal 25 cent moet hebben.’’
Melkveehouder Rick van der Harg uit Oudesluis wilde geen commentaar leveren, maar reageert toch op het feit dat de directeur van Campina in een landelijk krant aankondigde dat de crisis tot ontslagen leidt. ‘’In een krimpende economie’’, zegt Van der Harg, ‘’zullen we er zeker wat van merken, maar basiszuivel zal altijd blijven.’’ Hij zegt nog geen zicht te hebben op de gevolgen, maar geeft tevens aan dat hier en daar best wat gebeurt. Zo wordt hij ook geconfronteerd met dalende vleesprijzen. Omdat de hardste klappen in andere sectoren vallen, voelt de veehouder zich niet geroepen te klagen.
Leliebollen voor dumpprijzen
Martijn van den Berg van M.A. van den Berg en Zonen, staat er midden in, zegt hij zelf. Midden in de lelies die nu worden gerooid en verwerkt en midden in de crisis. ‘'Want ja, de lelie-export is flink gedupeerd en dan vooral die op China'', aldus de teler/exporteur. Volgens Van den Berg is het een vies spelletje. Al sinds de eerste coronacrisis bepleiten Chinese importeurs een coronakorting, die letterlijk zo wordt genoemd. Nederlandse exporteurs zijn er volgens hem teveel in meegegaan en ja, als er dan één over de dam is moet de rest volgen. ‘'We zien onszelf geconfronteerd met dumpprijzen. Bollen van 25 cent zijn nu 8,5 cent waard en je moet mee doen, want de houdbaarheid is beperkt.'' Ook de afzet naar landen als Italië en Afrika is flink afgenomen. ‘'Bloementelers daar zijn gestopt met planten. Voornamelijk omdat de export van hun bloemen is stilgevallen, sinds het vliegverkeer niet meer de moeite waard is.'' Telers van het betere sortiment hebben, mede omdat er dit jaar minder leliebollen zijn geplant en geoogst, volgens de ondernemer uit ‘t Zand het minste te klagen.
Volle kracht vooruit
Het enige lichtpuntje in deze coronatijd is dat de handel van in Nederland geteelde bloemen in de lift zit. De bloemenprijzen zijn volgens Van den Berg boven verwachting, wat positief is voor de handel in bollen. Lelie- en tulpenbroeiers vinden het desondanks lastig een verwachting uit te spreken. Stef Ruiter van Ruiter Weber uit Wervershoof: ‘'Mensen willen vaker een bloemetje kopen, maar veel hangt af van de distributiekanalen. Grote exportlanden hebben het moeilijk, omdat vliegverkeer is komen stil te liggen. Daardoor ontstaat ruimte op de markt. Maar als een land als Frankrijk de boel weer op slot gooit, merk je dat snel.'' Toch zegt de broeier die nu volop aan het planten is, op volle kracht vooruit te gaan.