'We begrijpen het, maar moeten wel eerlijk blijven'
MIDDENMEER – Ongeveer de helft van de ruim 650 legaal containers met vuurwerk die uit China onderweg zijn staat al in Nederland. Veilig klasse F2 vuurwerk dat netjes gekeurd is. Waar de vuurwerkverkopers al folders voor hebben laten drukken. De verkoop- en het afsteken van vuurwerk wordt de komende jaarwisseling eenmalig verboden. Sturen ze dan die 650 containers weer terug? “Als ze dit jaar een vuurwerkverbod instellen, kun je straks op elke hoek van de straat gevaarlijke illegale handel kopen. Dat is pas echt gevaarlijk en zorgt voor meer druk op de zorg”, zegt Petra Niks van Fietsenhal Middenmeer.
650 containers met legaal vuurwerk onderweg naar Nederland
De firma Niks verkoopt al zo’n 25 jaar veilig vuurwerk. Petra Niks is blij dat het zware knalvuurwerk als Thunderschocks, maar ook vuurpijlen, Romeinse kaarsen en babypijltjes die in de ogen kunnen schieten is verboden. Maar om na alle verboden om de coronabesmetting tegen te gaan nu ook het afsteken van legaal vuurwerk te verbieden is een brug te ver.
“Laten we voorop stellen dat we volledig begrijpen waarom het afsteken van vuurwerk dit jaar zo’n heet hangijzer is, met het oog op het coronavirus en de druk op de zorg”, vervolgt ze. “Alleen moeten we wel eerlijk blijven. Als iemand van 16 met drie afgerukte vingers in het ziekenhuis komt, zal ‘ie niet zeggen dat het illegaal vuurwerk was dat is afgeschoten. De dan ontstane zorg gaat over de rug van coronapatiënten. Nogmaals, ik begrijp de beslissing volledig, maar het blijft zuur. Ik hoop dat de politieke partijen weten wat ze doen bij een verbod. Want los van inkomstenderving bij de verkoop, krijg je juist het afsteken van veel meer illegaal vuurwerk. En wat te denken van de brandstapels, rottigheid en relletjes die kunnen uitbreken? Mensen hebben toch al een kort lontje. Ik houd m’n hart vast.”
‘Ga voor verbetering’
Ook de vuurwerkbranche zelf geeft waarschuwingen af dat juist het verbieden van legaal vuurwerk, de toename van illegaal vuurwerk zal doen laten toenemen. Zo becijferen ‘De Vuurwerkvrouwen’, een bundeling van zakenvrouwen die al jaren vuurwerk verkopen, dat er anderhalf tot twee miljoen kilo illegaal vuurwerk ons land jaarlijks binnenkomt. Een hoeveelheid die zal verdubbelen bij een algeheel verbod. Daarom is hun motto: ‘stop met verbieden, gaan voor verbetering’.
“De verkoop verbieden geeft een vrijbrief voor de illegale handel”, is ook Petra Niks van mening. “Dan vallen er juist meer slachtoffers waar wij dan de schuld van krijgen. Dan vul je juist meer ziekenhuisbedden. Laat ik heel duidelijk zijn: gevaarlijk vuurwerk moet weg uit onze samenleving! We zijn daar al heel goed mee bezig door per 1 december het zware knalwerk te verbieden. Het is jammer dat juist het veilige, mooie siervuurwerk dat wij verkopen, niet mag worden afgeschoten. We waren al online met het vuurwerk, maar hebben de website inmiddels ‘onhold’ gezet. Het is natuurlijk ook een financiële strop en niet alleen voor ons, maar ook voor de leveranciers en groothandels. Wij wachten dus met z’n allen af met welke compensatieregeling het kabinet gaat komen. We zijn voor het eerst in 25 jaar dicht met Oud & Nieuw, dat is heel onwerkelijk.”
Ook dieren hebben het zwaar in de decembermaand. Deze overlast is heel simpel te voorkomen: steek alleen op 31 december rond middernacht vuurwerk af. Zoals de traditie is opgezet.
Deelverbod
Per 1 december aanstaande gaan de deelverboden voor knalvuurwerk, categorie F3 vuurwerk, vuurpijlen en singleshots in. Deze specifieke verboden moeten, volgens de cijfers van Veiligheid NL, voor een drastische vermindering van het aantal vuurwerkslachtoffers zorgen.
De Stichting Vuurwerkdealers Nederlands Consumentenvuurwerk geeft ook een tegengeluid. Ze pleit voor het geven van een realistisch overzicht van de ongevallen met vuurwerk. En eerlijke argumenten. Zo wordt verwezen naar het rapport Ongevallen met vuurwerk – Jaarwisseling 2019-2020 van VeiligheidNL waarin het naar verwachting gaat om 124 vuurwerkslachtoffers van ‘waarschijnlijk’ legaal vuurwerk. Met nadruk op ‘waarschijnlijk’. Want wie geeft toe dat hij een vinger mist door het afsteken van illegaal vuurwerk?
Volgens het rapport van VeiligheidNL wordt elf procent van de (1300 vorig jaar geregistreerde) vuurwerkslachtoffers in het ziekenhuis opgenomen. Wat dus gaat om dertien bedden in heel Nederland. Bij het argument ‘de overheid heeft door de coronacrisis minder handhaafcapaciteit tijdens de jaarwisseling’ moet worden opgeteld dat er niet gehandhaafd hoeft te worden op andere zaken. Zoals bij discotheken, dansfeesten, gemeentelijke vuurwerkshows en andere evenementen. Want die gaan al niet door. De branche vreest dat verbod nog meer in de hand werkt dat (jonge) mensen ervoor kiezen om niet thuis, in kleine kring oud en nieuw te vieren, maar juist op zoek gaan naar illegale bijeenkomsten.
Stil op oudejaarsavond?
Of de verkoop op het laatste moment niet door mag gaan, hangt nu af van wat de Tweede Kamer gaat beslissen. De branche draagt steekhoudende argumenten aan voor het laten doorgaan. Maar de burgemeesters van de Veiligheidsregio’s lieten in de media al doorsijpelen voor een verbod te zijn.
Houden we een traditie in stand of wordt het voortaan stil op oudejaarsavond? De tijd zal het leren.