Column HVB september
In het Stedelijk Museum Alkmaar hangt een schilderij dat Officieren van de oude Schutterij in een landschap heet en in 1613 door Claes Jacobsz van der Heck is geschilderd. Het gaat om officieren van de Alkmaarse Schutters van de Oude Doelen, die duidelijk een feestje aan het vieren zijn.
Ze zijn op hun deftigst gekleed en hebben hun kastelein ook meegenomen; hij staat rechts op de foto en vult juist een glas bij. Bijzonder is dat het feestje wordt gevierd op de plek waar vandaag de dag Duinvermaak te vinden is. Als je nu bij Duinvermaak richting Alkmaar zou kunnen kijken, dus zonder gehinderd te worden door huidige begroeiing en huizen, zou je hetzelfde vergezicht zien. In de verte is de Grote Kerk van Alkmaar duidelijk herkenbaar, hoewel de schilder Alkmaar dichterbij geschilderd heeft dan in werkelijkheid het geval is, maar dat zullen zijn opdrachtgevers alleen maar op prijs hebben gesteld. Duinvermaak ligt ongeveer twee meter hoger dan Frankenstate, zo een kilometer verder; ook dit kun je waarnemen op het schilderij. Je kunt dus zeggen dat het landschap, op wat zandheuveltjes na, weinig veranderd schijnt te zijn. Daarnaast is van het schilderij de optimistische tijdgeest als het ware af te lezen. Nadat de Spanjaarden veertig jaar eerder vergeefs hadden geprobeerd Alkmaar in te nemen, had de oorlog zich ver weg naar het zuiden verplaatst en was de economie opgebloeid. Kortom, ze hebben zin in een feestje en er mag ook best wel geld worden uitgegeven aan een duur schilderij waarop ze allemaal vereeuwigd staan.
Het allerleukste is toch dat het schilderij ons laat zien dat feestjes door de eeuwen heen niet veranderen, net zo min als de geliefde plekjes waar die feestjes gevierd worden. Meer informatie over die plekjes kunt u vinden in de Canon van Bergen, een uitgave van de Historische Vereniging Bergen NH.
Theo de Graaff, Historische Vereniging Bergen
