Kuifeend

14 december 2020, 10:29

In een serie van tien maakt u kennis met de planten en dieren van het IJsselmeer. Vandaag de kuifeend.

De kuifeend is zo’n ideale vogel voor beginnende vogelaars. Man en vrouw hebben een duidelijke kuif al is die van de man duidelijk pronter; langer en met een mooie knik.

In ons land broeden zo’n 15.000 tot 18.000 paar. Het overgrote deel vertrekt in het najaar om in Zuid-Frankrijk te gaan overwinteren maar in (stadse) wat grotere wateren zijn er vaak nog wel te zien.

In tegenstelling tot bijvoorbeeld de wilde eend, duikt de kuifeend naar zijn voedsel. Zoetwatermosselen zoals de driehoeksmossel, maar ook kreeftachtige en andere waterdieren zijn favoriet. Omdat de schelpdieren in de maag worden gekraakt en ook het duiken veel energie kost, moeten de mosselen niet te klein (maar ook weer niet te groot) zijn.

en broeden redelijk dicht bij elkaar, wat verscholen in de oevervegetatie, Die onderlinge tolerantie is mogelijk omdat de mannen niet sterk de neiging hebben het vrouwtje van een andere man lastig te vallen, iets dat bijvoorbeeld bij de wilde eend wel het geval is. Vrouw-kuifeend heeft wel een – in mensenogen -‘onaangenaam’

trekje. Sommige vrouwen droppen een ei in het nest van een ander. Van haar uit bekeken slim; zo kan ze een extra ei laten uitkomen als haar eigen nest ‘al vol genoeg is’.

De wonderlijke onderwaterwereld van het IJsselmeer

Denkend aan het IJsselmeer zie je weidse landschappen, glinsterend water en luchten vol vogels. Van de fascinerende wereld ónder water is vrijwel niemand zich bewust. En dat is raar. Want al die tienduizenden vogels op en boven het IJsselmeer zouden er zonder dat onderwaterleven niet zijn. Vogels eten immers vissen en mosselen. De mosselen en vissen moeten zelf ook eten. Een prachtig systeem van eten en gegeten worden. Het begint allemaal bij de algen, piepkleine, in het water zwevende groene plantjes. Mosselen zuigen het water met daarin de algen op, filteren de algen eruit en spugen het schone water weer uit.

Sommige vogels en vissen eten de mosselen. De vissen zetten eitjes af tussen de waterplanten. De eitjes en de jonge visjes zijn daardoor veilig voor ‘rovers’ zoals volwassen vissen en amfibieën. Om groter te groeien hebben de jonge vissen onder meer waterinsecten en piepkleine kreeftachtige zoals de vlokreeft nodig.

En zo is die onderwaterwereld één groot feest van eten en gegeten worden.