Waarderingskaart voor stolpboerderijen
UITGEEST - Noord-Holland houdt van haar stolpboerderijen. Met hun piramidevormige daken in het vlakke landschap van polder en droogmakerijen, als ijkpunt in dorpslint of verscholen aan duinrand. Maar hoeveel staan er eigenlijk nog in Noord-Holland en hoe zien ze er uit?
Pareltje aan de Uitgeesterweg 27
De provincie Noord-Holland wil graag meer weten over dit Noord-Hollandse icoon en gaf stichting MOOI Noord-Holland de opdracht het uit te zoeken. Een van de stolpboerderijen - De Bisschop - staat aan Uitgeesterweg 27.
De Noord-Hollandse waarderingskaart voor stolpboerderijen zet alle stolpboerderijen, stolpschuren, schapenboeten, onvolledige stolpen, hooihuisboerderijen, Wieringer boerderijen en kapbergen op de kaart. Daarbij wordt Stichting MOOI Noord-Holland geholpen door allerlei organisaties, waaronder de Vrije Universiteit en Landschap Noord-Holland.
Inventarisatie
Iedere stolp is anders. Het is belangrijk om te onderzoeken hoeveel stolpboerderijen er momenteel nog staan in onze provincie en wat voor soort stolpen dat zijn. Als we dat weten kunnen we beter waarborgen dat de stolpboerderij ook in de toekomst op een goede manier gebruikt kan worden.
Helaas is het aantal stolpboerderijen sinds de vorige eeuw teruggelopen van circa 10.000 naar minder dan de helft. Dat heeft verschillende oorzaken, zoals veranderingen in de landbouw, uitbreiding van steden en dorpen, de aanleg van wegen, brand en verwaarlozing. Ieder jaar verdwijnen er ongeveer twintig stolpboerderijen. Hoe kunnen we zorgen dat de karakteristieke stolpboerderij niet definitief uit het Noord-Hollandse landschap verdwijnt?
Na een breed voorbereidend onderzoek is het stolpenteam vanaf deze herfst op pad om in het veld te inventariseren. Vanaf de openbare weg zal de situatie ter plaatse bekeken en gefotografeerd worden. Dit is belangrijk want juist dan is de inventarisatie en categorisering optimaal onderbouwd. In sommige gevallen blijkt de stolpboerderij op een hele andere plaats te staan dan men dacht, of staat er een stolp waarvan het bestaan nog niet bekend was.
Waarderingskaart
Op basis van al die informatie maakt MOOI Noord-Holland op verzoek van de provincie een waarderingskaart. Dit doen we om een volledig, onderbouwd overzicht te krijgen van het soort stolpen dat Noord-Holland rijk is. Op basis van de waarderingskaart kunnen gemeenten en provincie onderzoeken hoe ze het gebruik van de stolpboerderijen in het Noord-Hollandse landschap kunnen stimuleren en sloop zoveel mogelijk kunnen voorkomen.
Historische informatie
Zo ontstaat een enorme database met informatie over de nog bestaande stolpen. Veel gemeenten en historische verenigingen hebben de afgelopen jaren de stolpen in hun gebied al onderzocht; de digitale informatie verzamelt MOOI Noord-Holland zoveel mogelijk. MOOI Noord-Holland doet ook een beroep op bewoners en gebruikers. De organisatie is met name op zoek naar oude foto's. Digitale informatie of een korte tekst (maximaal één A4) kan gemaild worden naar: stolpenkaart@mooi-noord-holland.nl
Pareltje
Stolpboerderij De Bisschop is een van de pareltjes in het weidse landschap. Het pareltje is gelegen aan de oostzijde van de Uitgeesterweg op nummer 27. De verlengde stolp is van het afgeleide Noord-Hollandse type en vertoont in de voorgevel elementen uit het Eclecticisme. De boerderij werd in opdracht van Hermannus Albrink door aannemer Kabel uit Castricum gebouwd op de plaats van een gesloopte voorganger, waarvan de voorgevel naar het noorden gericht was.
De voorgevel is in 1984 opnieuw opgetrokken in nagenoeg oorspronkelijke vorm. Hierbij werden een naamsteen en een druppellijst onder de kroonlijst toegevoegd. De windveren van de dakkapel zijn omstreeks 1995 naar de oude vorm gekopieerd, de makelaar en hoekornamenten zijn in enigszins gewijzigde vorm vervangen.
Beschrijving
Op rechthoekig grondplan gebouwde en gedeeltelijk onderkelderde stolpboerderij onder een schilddak met zwart geglazuurde en gesmoorde Hollandse pannen. De achter- en zijgevels zijn opgetrokken in rode machinale baksteen van circa 22,5 x 5 cm, in kruisverband met snijvoeg. De vernieuwde voorgevel is opgetrokken in rode machinale baksteen in waalformaat in afwisselend kruis- en staand verband.
Lees verder: pagina 8