Mevrouw Smit-Ran met haar gedichtenbundeltje.
Mevrouw Smit-Ran met haar gedichtenbundeltje. (Foto: JB/RM)

'Wat erin zit kun je niet tegenhouden'

ANNA PAULOWNA - Ze weet nog goed hoe ze in Anna Paulowna terechtkwam, want haar geheugen is nog vlijmscherp. "We kwamen met ons gezin als vluchtelingen vanuit Den Helder naar Anna Paulowna aan het begin van de Tweede Wereldoorlog. Ik was negen jaar en herinner me dat we middenin een hittegolf zaten. Dat was toen uitzonderlijk hoor, tegenwoordig allang niet meer", vertelt Atti Smit-Ran (90) in haar gezellige woning in Vreedenhoff.

Negentigjarige Polderse haalt plezier uit schrijven van verhaaltjes en gedichten

Met ingang van vrijdag 8 januari trakteert Atti Smit de lezers van Nieuwsblad Hollands Kroon regelmatig met een column van haar hand, want schrijven kan ze en.. inspiratie genoeg! "Er pruttelt vaak iets in mijn hoofd en dan ga ik gewoon zitten schrijven. Uiteindelijk wordt het altijd iets. Het komt vanzelf. Als ik een mooie zin 'krijg' dan spreek ik het vaak wel in op een recordertje want ja, ik ben natuurlijk ook geen twintig meer", lacht ze.

Op haar 24e trad Atti Ran in het huwelijk met de in Anna Paulowna geboren en getogen Johan Smit, waarna het echtpaar drie kinderen kreeg. "Hans is nu 65, Edwin 55 en onze dochter Françoise is 52 jaar. Johan overleed op zijn 75e, maar ik ben in de gelukkige omstandigheid een aantal klein- en achterkleinkinderen om me heen te hebben. Johan was 40 jaar lang werkzaam als ambtenaar op het raadhuis hier in Anna Paulowna."

Stukkie

Maar vóórdat Atti in het bootje stapte met haar Johan, had ze al aan de schrijverij geroken. "Ik wilde eigenlijk de verpleging in, maar was daar net nog te jong voor toen ik bij Drukkerij De Boer aan de slag kon. Op het moment dat de Schager Courant aan de Loet een nieuw kantoor opende, vroegen ze een administratieve kracht en kon ik daar aan de slag. Omdat het kantoor heel klein was hoorde ik veel. En hoe ik tot schrijven kwam? Soms moest ik wel eens naar een toneelvoorstelling om een recensie te schrijven. De journalisten zouden er wel 'een stukkie' van maken. Ze kwamen al gauw tot de ontdekking dat ze er niet of nauwelijks iets aan hoefden toe te voegen of te veranderen. Mede daardoor wist ik dat "het er wel inzat" en ging ik schrijven. Want wat erin zit kun je niet tegenhouden."

Na Atti's huwelijk in 1954 zat werken er even niet meer in. "Toen was het nog zo dat vrouwen na hun trouwen niet meer aan het werk mochten. Ik ervoer die tijd toen als heel serieus, want ik zat bijvoorbeeld op toneel maar ben daar toch afgegaan. Je voedde de kinderen op en kweet je volledig aan die taak. Maar ik weet nog heel goed dat ik het werk verschrikkelijk heb gemist."

En met haar trouwe hulp die alles uittypt; Sonja van de Water.