Column Atti Smit-Ran
Als een grillige kralenketting slingert de Westfriese Omringdijk zich rond West-Friesland. Hoorn, Medemblik, Enkhuizen aan de ene kant; Wognum, Winkel, Eenigenburg en nog zoveel andere plaatsen .Rond +/- 4000 jaar voor onze jaartelling was er al bewoning op hoge zandruggen. De bevolking verdween weer omdat de vochtige grond met een dikke laag mos werd bedekt!
In latere eeuwen komt er bewoning terug en pakt men het slimmer aan. Langs de landerijen worden er stukjes dijk aangelegd. In het dorp Oterleek was deze dijk erg laag en bouwde men watermolens om het land droge voeten te geven. Hoorn groeide uit tot een stad waar recht werd gesproken. Niet misselijk in die tijd, want voor het stelen van een paar balken uit één van de dijkgebouwen werd er een hand afgehakt en werd je uit West-Friesland verbannen. Als doodstraf werd men al gedood in Hoorn of levend opgehangen op het galgenveld in de flauwe bocht van de Westerdijk bij Hoorn!
Medemblik had en heeft nog steeds een waterburcht kasteel Radboud. Dikwijls door boze boeren belegerd, omdat ze van kasteelheren o.a. Floris V allerlei belastingen moesten betalen. Het lukte allemaal al niet. Friese 'Grote Pier' en zijn aanhangers waagden een poging. Zonder succes! Toen het Grote Pier niet lukte om het kasteel te veroveren, brandde hij heel Medemblik plat. Hoezo 'goeie oude tijd?'.
Even buiten Winkel staat er nog steeds een grenspaal op de dijk als teken van gezamenlijk beheer van de vier Koggenlanden en Drechterland. Door deze samenwerking uit een ver verleden is onze 126 km lange Omringdijk nog steeds springlevend en volgens de historie net zo belangrijk als de Chinese Muur!
In een flauwe bocht van de Westfriese dijk bij Eenigenburg, deed boer Biersteker in 1948 een geweldige ontdekking! Tijdens het spitten op zijn grond, dat 'Nieuwe Deuren' heet, vond hij grote stukken steen, volgens amateur-archeologen zijn het kloostermoppen uit de Middeleeuwen. Boer Biersteker had geen zin in dat "gedoe"en gooide de gaten van de opgravingen weer dicht.
In 1960 starten de opgravingen serieus! Tot grote verrassing werden de fundamenten blootgelegd van Waterburcht Nieuwendoorn of huize Nuwendoorn gebouwd in 1296.
Floris V, die jarenlang op zijn kasteel in Medemblik had gewoond, ging het de boeren knap lastig maken. Hij had voor zijn Burght voor onderhoud veel water nodig! Een deel van de waterpartijen ging hij voor eigen gebruik afdammen. Hij had voldoende water, maar de boeren zagen hun land verdrogen. Tot grote woede van hen. Zal er rond 1300 ook dagelijks gebadderd worden? Wij in het nu kunnen er alleen maar naar gissen.
Om het in de geschiedenisboeken te lezen. Helaas ruiken kunnen wij het niet meer. Natuurlijk hebben de boeren Floris V hardhandig aangepakt. In deze zware tijd lijkt het maar een incident, maar rond 1300 voor de boeren een strijd op leven en dood! Deze dagen las ik in de krant dat de wandelroute over en langs de omringdijk de mooiste wandelroute is van de Benelux. Dus …. trek de wandelschoenen aan!
Atti Smit-Ran
