'Kan het nooit effe anders?'
EGMOND-BINNEN - “Tsja, dat is eigenlijk wel bijzonder.” Gevoel voor vrijheid vond Roos Kaandorp het afgelopen jaar achter het hek van het Sint Liobaklooster van Egmond-Binnen. Het Contact zocht Roos daar op en trof haar in een krachtige stemming op de vroege woensdagochtend. Met nog een paar dagen te gaan tot zondag 22 augustus, als ze in een deel van de schitterende kloostertuin haar ‘Vaten vol oorsprong’ zal tonen. Sommige met muziek er in, geschreven door haar pianodocent, de Alkmaarse componist Cees Nieuwenhuizen. “Nou ja, je kunt vaten zien als een afgesloten iets, maar het zijn ook vervoermiddelen, net als bloedvaten. Zonder bloedvaten geen leven. Mijn keramische vaten, die ik ‘vessels’ noem zijn, zijn misschien gemaakt als urn, maar ze verwijzen juist naar het leven. Leven dat altijd doorgaat.”
DOOR: ED BAUSCH
“Vrijheid moet je nemen, we zetten te vaak onszelf gevangen”
Dat is een les die haar moeder, die palliatieve zorg verleent in de Egmonden, de 26-jarige Roos heeft meegegeven. En juist om haar eigen bestaan in een goed gevoel van vrijheid te gaan leiden zocht Roos een jaar lang de stilte van het klooster. Ze was er al regelmatig, omdat je er heel goed kunt werken en de voorzieningen goed zijn. Toen het klooster in de lente van 2020 vanwege corona dicht moest, dacht de toen 25-jarige Roos: “Dan met mij erbij.” Een bijzondere stap, want gelovig is ze niet. Althans niet gelovig in de zin van geloven in een god. “Het scheppingsverhaal kan ik ook lezen in de theorie van Darwin.”
Aandacht als motor in het leven
“Hier ben ik gaan beseffen dat in aandacht voor elkaar, voor dieren, voor dingen de motor zit voor het leven. Ik vroeg me zo vaak af: ‘Kan het effe anders?’ Je hebt een bepaalde tijd in het leven. Hoe krijg je die zinvol ingevuld, hoe kun je goed zijn voor jezelf en voor een ander?” Dat zijn grote vragen voor een jong persoon, dat weet ze, en ook dat niet iedereen zich die vragen stelt of zich daar de tijd voor gunt. “Hier ben ik goed gaan beseffen dat degene die voor me zit de bron is. En ik misschien wel een bron voor die ander. Dat is een ander iets dan de jachtigheid waar ik ook wel inzat in mijn werk en studies.“ Ze studeerde aan de Design Academy in Eindhoven, daarna scheikunde in Eindhoven en humanistiek in Leiden, werkte als schoonmaakster om alles te bekostigen. “En nu ben ik zo bevoorrecht dat ik hier even kan zijn, zonder kosten maar wel met prachtige voorzieningen als de grote pottenbakkerij.” Want Lioba is een oord waar creativiteit veel ruimte krijgt.
Ontstaan vanuit een rietstengel
Twijfels over het bestaan kunnen Roos parten spelen. "Maar twijfel kan juist zo goed zijn. Misschien is de combinatie van gebruik én handen voor mij wel goed.” Na de studies is ze daarmee aan de slag gegaan en zo maakt ze nu professioneel gebruik van de keramiekovens in het klooster. "Die gaan tot ruim 500 graden, afkoelen duurt twee dagen. Dan pas kun je er uit halen wat je hebt gebakken. In het klooster was er al die maanden geen afleiding. Ik heb hier wel een flinke ‘boost' gekregen om verder te gaan.” In die tijd heeft ze ook een stap gezet met in opdracht urnen maken, waarop ze scheppingsverhalen afbeeldt. Dat kunnen verwijzingen zijn naar een filosofie dat de mens groeide uit een rietstengel. "Of zoveel andere gedachten die de eindigheid van een leven zien als start van nieuw leven.” Leven vanuit een besef van eindigheid. Dat lijkt Roos een mooie stap van zorgvuldigheid van de ene mens tegenover de andere. "Aandacht voor elkaar en de natuur, dat mag voor mij wel veel wezenlijker dan nu vaak gangbaar is.”
Zondag tussen 16.00 en 18.00 uur ‘Vaten vol oorsprong'. Toegang 5 euro. Liobaklooster, Herenweg 85 Egmond-Binnen. Zie ook rooskaandorp.nl
