Tegels en porselein uit de 17e eeuw.
Tegels en porselein uit de 17e eeuw. (Foto: Michiel Bartels)

Archeologische schatten bodem speeltuinen

ENKHUIZEN - De sanering van de grond op de twee speeltuinen langs de vesting heeft een schat aan archeologische vondsten opgeleverd, zegt stadsarcheoloog Michiel Bartels. "De rijken van Enkhuizen gooiden hier hun afval neer."

'Afval laat zien hoe internationaal Enkhuizen was'

De bodem van Enkhuizen is steeds weer een ware schatkamer voor archeologen en dat blijkt ook nu het geval. Tijdens de noodzakelijke sanering van de twee speeltuinen langs de Vesting zijn bijzondere archeologische vondsten naar bovengehaald door de archeologen van Archeologie West-Friesland. Glaswerk, tabakspijpen, chinees porselein, hele bijzondere borden en ivoren waariers. Bartels: "Tijdens de 80-jarige oorlog is Enkhuizen verdrievoudigd qua oppervlakte. We wisten dat we er veel klei zouden vinden omdat daarmee de stadswal werd verstevigd, maar nu blijkt dat de binnenkant van de bastion is verstevigd met huishoudelijk afval van de nouveau riche, de rijke kooplieden uit de zeventiende eeuw die hun geld verdienden met de handel."

'Scheepsladingen Chinees porselein'

En zo legt hij een directe verbinding met de opgravingen van vorig jaar zomer toen archeologen in plangebied De Cuyp, achter het Snouck van Loosenpark, de houten beschoeiing van de haven en veel ander havenmateriaal vonden, zoals afgedankte gereedschappen als een houten kuipershamer, dissels en boetnaalden en afval van de kuipers die aan de haven hun werkplaatsen hadden. Hier, langs de haven, woonden de rijke kooplieden die hun geld verdienden met de handel. Bartels: "Er is een duidelijke verbindingen tussen de kooplieden - de nouveau riche van Enkhuizen - die bij de nieuwe haven van Enkhuizen woonden en deze stortplaatsen van afval, zeg maar de vuilcontainers, aan de randen van de stad. De rijke kooplieden aten niet van gewone, roodstenen borden, maar van peopie chique porselein. Dat konden zij zich veroorloven. Het is bijzonder materiaal wat we hier hebben gevonden."

Korenmolens

Bij de graafwerkzaamheden zijn ook de fundering van twee oude korenmolens blootgelegd. Bartels: "We weten van oude stadskaarten dat op de basions zeker drie korenmolens hebben gestaan waar de inwoners hun tarwe maalden." De vondsten vertellen het verhaal van de internationale handel in Enkhuizen in de Gouden Eeuw.

Grondsanering

In het najaar van 2020 werd een begin gemaakt met de grondsanering van de twee speelplaatsen aan de Nassaustraat (bolwerk) en de Nanne Sluisstraat (langs vesting en bolwerk). De concentratie lood was te hoog en leverde gevaar op. 35 tot 40 centimeter is afgegraven en voorzien van een nieuwe laag grond. Eind mei, begin juni worden de speeltoestellen teruggeplaatst.

Grondsanering en archeologische opgravingen gaan samen.
Grondsanering van de speelplaatsen en de bastion.
Kinderspeelplaats langs Nanne Sluisstraat Enkhuizen