'Ik weet het antwoord al dus ik ga Hans Teeuwen kijken'
Ik vraag niet graag om hulp, maar nu wel. Wil jij me helpen? Soms zie ik het namelijk gewoon even niet. Demonstraties, rellen, dan weer een Engelse variant van het coronavirus, nog meer rellen, nog meer doemscenario's en steeds weer dezelfde onheilspellende experts met steeds weer andere angstige toekomstscenario's. Zucht. Het is gewoon teveel. De vicieuze cirkel lijkt wel steeds harder te draaien. Herkenbaar? Voor deze column wist ik daarom initieel niet zo goed hoe te beginnen. Welke massapsychologische theorie kunnen we deze keer linken aan wat er gebeurt? Of, welke cijfers kunnen we deze keer laten zien? Nee. Ik voel het nu even niet. Machteloosheid. Mentaal ben ik klaar met dit angstverhaal. Vandaar mijn mantra voor deze week: 'we doen het voor een lach'. In plaats van 'we doen het voor de zorg'. Daarom heb ik besloten - na het schrijven van al m'n frustraties in deze column - elke avond een comedyshow te bekijken op Netflix. Heerlijk. Ik voel me een stuk beter.
Column: Michel Ranzijn
Maar eerst wil ik mijn gedachten met jou delen. Wie weet kun je je erin vinden? Misschien ook niet. De avondklok. Een link met de Tweede Wereldoorlog was tot voor kort 'not done', maar kijk nu eens. Voor het eerst sinds ruim 75 jaar is het zo ver. En dat naast de al even nutteloze - én schadelijke - mondkapjes. Allebei zinloos als het gaat om (meetbare) effectiviteit in de strijd tegen het coronavirus. Dat is een aan zekerheid grenzend feit, want niemand kan momenteel onderbouwen wat het nut hiervan is. Ja, in het geval van de avondklok zijn er minder contactmomenten en dus minder overdracht. Oké, de logica is aanwezig, maar er is geen enkel wetenschappelijk bewijs voorhanden. We zijn het wel gewend inmiddels, toch? Zinloze vrijheidsbeperkende orders opvolgen, waar doet dat aan denken? Ach, 'Michel, overdrijf niet zo'. Alle beetjes helpen, nietwaar? Ja, voorlopig helpen alle beetjes de maatschappij aantoonbaar in meerdere opzichten he-le-maal naar de filistijnen.
Niemand is schuldig
Enfin, we hebben een nieuw angstverhaal voorgeschoteld gekregen (de dodelijke Engelse variant). Nu weten we inmiddels dat de met angst overgoten doemscenario's nog wel eens afwijken van de realiteit. Ik hoef ze hier niet op te rakelen, maar je weet vast wel wat ik bedoel. Niet? Denk even terug aan wat de WHO zei aan het begin van de coronacrisis: 3.4 procent van de wereldbevolking zou bezwijken aan het coronavirus en dat blijkt nu rond de 0.23 procent te liggen. Op zoek naar antwoorden voor dit volgende doemscenario kwam ik uit bij klinisch psycholoog Mattias Desmet. Hij spreekt van massavorming en hypnose die enkel 'levend' blijven wanneer ze constant gevoed worden met een nieuw angstverhaal. Voor de internet-lezers, klik hier voor zijn visie. Verhelderend vond ik het. Hij stelt dat door een bewustzijnsvernauwing we allemaal 'vast zitten' in hetzelfde verhaal. Niemand is schuldig, is zijn conclusie. Interessante invalshoek, want ik wil ook niet gaan 'wijzen'. Wie ben ik?
Einde crisis
Terug naar die irritante avondklok. Sorry voor mijn taalgebruik, maar gelukkig heb ik nog de vrijheid om dit zo te zeggen, haha. Vanuit welke invalshoek je de invoering van de avondklok ook bekijkt: het is zinloos. Ja maar, we moeten toch iets doen? Tot nu toe is niet aangetoond dat de Engelse variant ook besmettelijker is, dus een kleine nuance is op z'n plaats. Desalniettemin; ja, helemaal met je eens, maar laten we dan iets doen wat wél helpt? Daar heb ik namelijk - net als veel andere Nederlanders - het meeste begrip voor. Goede ventilatie en opschalen van de zorg zijn twee voorbeelden van trajecten die tien maanden geleden al gestart hadden kunnen worden, maar nee hoor. En waarom? Omdat 'het vaccin het einde van de crisis zou betekenen'. Nou, kijk waar dat ons heeft gebracht.
Ironie
Maandenlang moesten we van Hugo de Jonge aanhoren dat 'het vaccin de enige oplossing zou zijn' voor deze verschrikkelijk dodelijke pandemie. Inmiddels weten we beter, want 'gevaccineerd zijn' betekent dat je nog steeds besmettelijk bent (voor anderen). Ha, anticlimax. De WHO zegt dat ook met de vaccins 'controle' en 'isolatie' door moeten gaan. Kortom, de angstgreep blijft. Kortom twee, we zitten als ratten in de val. Oftewel, we zitten 'in gevaar zonder een uitweg te hebben'. Een treffende samenvatting. Maar wat is het gevaar? Het virus of de maatregelen? Inmiddels heeft het zo gepredikte Pfizer vaccin ook al zijn slachtoffers geëist, maar dat wordt - in tegenstelling tot coronadoden - direct genuanceerd met een waarschijnlijke aanwezigheid van onderliggend lijden. Wie ziet de ironie?
Artikel 9
Nog één ding over die getikte avondklok. 'Het is bedoeld om een gevoel van urgentie aan te wakkeren'. Dat is het aller-, aller-, allerlaatste argument dat je nog zou kunnen gebruiken voor het invoeren van een avondklok. Maar kom op zeg, wie nu nog niet doorheeft dat er een virus onder ons is, leeft werkelijk onder een steen. Daarover gesproken. Er vliegt er nog weleens eentje door een ruit tijdens een doorgaans vredige demonstratie. In één woord: fout. Geweld is nooit de oplossing. Maar laten we ook verder kijken dan onze neus lang is. Het overgrote deel van de demonstranten ageert vreedzaam tegen het destructieve beleid van de overheid. Artikel 9 van de grondwet. Demonstreren, dat mag gewoon, maar momenteel wordt gespeculeerd om dat 'de kop in te drukken'. Net zoals bij het virus? Alles maar 'plat branden' voor het kleine deel dat het verpest? Stoppen nou hoor.
Hans Teeuwen
Kortom, pak het probleem aan in de kern. En laten we luisteren naar die 99,9 procent vreedzame actievoerders. Het percentage mensen dat nauwelijks iets aan het coronavirus overhoudt is ontzettend hoog. Een onderzoek van de European of Clinical Investigation toont bovendien aan dat er geen effect is tussen een lockdown en de mate waarin het virus wordt bedwongen. Voortschrijdend inzicht. Maar laat maar even, ik hoef niemand te overtuigen. Ik ben er klaar mee. Net als de demonstranten, die prediken voor een andere aanpak. Dus kabinet. Wat wordt het? Noodtoestand uitroepen of het roer drastisch omgooien? Ik weet het antwoord al dus ik ga 'Hans Teeuwen' kijken. Ik heb genoeg clowneske taferelen gezien en ga nu échte comedy aanschouwen.
Reageren op deze column? Mail naar michelranzijn@rodi.nl