Badkoetsen
Badkoetsen Foto: aangeleverd
Column HVB

Gluurders op het duin

Algemeen

Voorzichtig trekken badknechten de badkoets achterstevoren de branding in. In de koets zit een deftige dame. Zodra de badknechten weg zijn, trekt ze haar kleren uit. Eng, maar ook opwindend, om in zo’n verrijdbaar hokje - met al die andere badgasten vlakbij - eventjes helemaal naakt te zijn… Gelukkig kan niemand haar zien. Dat zou onfatsoenlijk zijn!

Ze schuift het gordijn opzij en stapt het trapje af, zo de branding in. Ze voelt haar badpak vastplakken aan haar benen, bips en buik en duikt snel onder in het frisse zeewater. Echt zwemmen is volgens doktoren niet nodig, baden is heilzaam genoeg. Bergen aan Zee is in 1906 door het burgemeestersechtpaar Jacob en Maria van Reenen gesticht voor goed betalende badgasten uit heel Europa. Kuur je in Spa in bronwater, hier doe je dat in zeewater. Er staan prachtige hotels en intieme pensions en er loopt een spoorlijn vanuit Alkmaar. Een eveneens gloednieuwe Zeeweg verbindt de badplaats met Bergen.

Als de dame weer uit het water oprijst, kijkt ze naar de geparkeerde badkoetsen, de spelende kinderen met hun moeders en kinderjuffen en de hoge duinen daarachter. Ze verstijft van schrik. Boven op het duin staan mannen! Mannen die hun verrekijkers op haar hebben gericht!

In 1920, toen deze foto (Regionaal Archief Alkmaar) gemaakt werd, ging dat zo in Bergen aan Zee. Bloot was volstrekt ordinair, net als doorschijnend bloot, zoals in een nat badpak. Daarom hielden beschaafde dames op het strand hun alles bedekkende kleding aan. Daarom ook trok het gedoe met omgekeerde badkoetsen nieuwsgierige mannen. Die begluurden vanaf de duintoppen, over de badkoetsen heen, de badende dames. Gelukkig stonden er veldwachters klaar om zulke onfatsoenlijke gluurders te arresteren…

Lees alles over het strandleven in onze beroemde badplaats in de Bergense Kroniek (2006-1) Bergen aan Zee 100 jaar (webshop HVB).

Idzard van Manen