Zuidkant Heiloo toch al heel lang bewoond
AlgemeenHEILOO - Het is de wereld van geduld. Van doorgaan in de regen. Van klokbekercultuur, keerploegsporen, eergetouwkrassen, harde brokken oer. “Het landschap lezen”, zegt Fons Morsch. De voorzitter van Archeologisch Museum Baduhenna, gevestigd op Landgoed Willibrordus, was met enkele collega’s, onder wie Henk Vasbinder, betrokken bij de recente afgraving aan de Krommelaan, in dit geval perceel 2A.
DOOR: ED BAUSCH
“Sinds het verdrag van Malta uit 2004 mogen amateurarcheologen als wij niet zelfstandig aan de slag gaan in een gebied. Wij mogen de professionals alleen maar terzijde staan. In dit geval was dat met Hollandia archeologen uit Zaandijk. Steven Vermoolen van Hollandia daarover: “Maar zonder die vrijwilligers, met bovendien al hun kennis, kwamen wij ook niet veel verder.” Fons Morsch zegt, dat het vooral de wisselwerking is die opgravingen zo bijzonder maakt. “We leren van elkaar.”
Gemeente alert op archeologisch onderzoek
Deze heel recente opgraving op een vrij klein perceel aan de Krommelaan bevestigt wat al geruime tijd werd gedacht: wel degelijk was er vroege bewoning aan de zuidkant van Heiloo. Lange tijd heerste de opvatting dat Limmen daarvan zo’n beetje de grens was. “Maar hier op de strandwal tussen Kennemerstraatweg en Westerweg vinden we steeds weer sporen die ons tonen dat er vanaf de late steentijd, tot 2000 voor Christus, maar zeker in de vroege bronstijd - 2000 tot 1500 voor Christus - werd gewoond en dat er akkerbouw was. Natuurlijk ging het door de eeuwen heen in periodes door opkomend en weer wegtrekkend water. Dat kun je zien aan de verschillende grondlagen. Dan zie je, bovendien in verschillende grondsoorten, op verschillende niveaus sporen van akkerbouw.” Weer kwamen hier aan de zuidkant van het dorp sporen bloot te liggen van paalkuilen, resten van bronstijdboerderijen. Er komen nog een paar opgravingen aan, op kleine percelen aan de Krommelaan.
Perioden van zandverstuiving
“Het zijn vaak minieme aanwijzingen. Maar met elkaar leggen we de stukjes van de puzzel. Dat is machtig mooi”, zegt Fons. Lang niet alles van wat wordt gevonden mag naar ‘zijn’ museum. “Daar heeft de provincie Noord-Holland het Huis van Hilde in Castricum voor opgericht en wij kunnen wel dingen te leen krijgen. Dat gaat goed.” Over de recente opgraving: “Als de kraan van Hollandia een bak grond had opgehaald, doken wij meteen in de greppel. Dat is heel arbeidsintensief. We hoeven in dit gebied overigens helemaal niet zo diep te gaan, omdat er hier geen omwoeling is geweest voor bollenteelt. Aan de grondlagen kun je zien dat het hier ook vaak heeft gestuifd. Dan kwam er weer zand over veen en zo door. Dus soms moesten bewoning en landbebouwing wijken. Hoe dan ook staat de Krommelaan al getekend op een kaart uit 1680.”
Bobbelkam
“De gemeente is heel alert op archeologisch onderzoek. Dat wordt volop meegenomen in een plan van eisen als er ergens gebouwd zal gaan worden. Daar zijn we heel blij mee. Aan de noordkant van het dorp is misschien ook veel te vinden. Maar daar, in het Heilooër Bos, kunnen we niet zomaar graven.” De belangrijkste vondst aan de Krommelaan was nu, naast de ploegsporen, een bobbelkam. Mogelijk is die gemaakt uit een rib. Hij diende voor de bewerking van vlas en om te weven. Baduhenna komt in het najaar met een boek over 100 jaar opgravingen in Heiloo. “Over de wondere wereld die zoveel zegt over de mogelijkheden die wij nu hebben.” Kijk ook op baduhenna.nl
