Klaroenblazer: het vervolg!
In de column van 19 maart 2021 is aandacht besteed aan de Klaroenblazer op de Waagtoren. In het verhaal komt de hagedisachtige figuur op zijn helm aan de orde. Het dier zou symbool staan voor o.a. licht en welzijn. Wat dat met klaroenblazen vandoen heeft wordt niet duidelijk.
'Wie het weet mag het zeggen’, schrijf ik. Een medewerker van Alkmaar Centraal gaat op onderzoek uit en stuit daarbij op de leguaan met de naam helmbasilisk. Het lijkt een logische verklaring.
Voor mij reden genoeg om een nieuwe zoektocht te starten. Ik vind op internet de wereld aan hagedissoorten en helmen. Opnieuw lees ik artikelen en een hoeveelheid oude krantenberichten waarin de woorden waagtoren, hoornblazer, trompetter en klaroenblazer voorkomen. Verklaringen over de helmversiering vind ik helaas niet.
Wel vraag ik me af of Hengsman (1808-1875), die het vorige beeld sneed, in zijn tijd weet kon hebben van een dergelijk reptiel. Het Stedelijk Museum laat mij toe in het depot waar de gepensioneerde militair veilig is opgeborgen. Tot mijn verbazing huist op zijn helm een simpele rode salamander. Een helmbasilisk is het in geen geval.
Deze hoogbejaarde Klaroenblazer heeft 66 jaar de elementen doorstaan, als Bernard Stikvoort in 1921 de opdracht krijgt het verweerde beeld te vervangen. In zijn robuuste borstharnas met op zijn hoofd een bijpassende helm oogt de huidige Klaroenblazer sterker dan zijn voorganger. Rijst de vraag: had Stikvoort kennis van de hagedis met de naam helmbasilisk of nam hij als kunstenaar gewoon de vrijheid de versiering aan te passen omdat op zijn schepping een kleine salamander in het niet zou vallen?
Ans Hagenbeek, HVA