Afbeelding
Reproductie: Rijksmuseum Amsterdam

'U loon zal ewelick vermeren'

Juni 2020. Noordwest Ziekenhuis Alkmaar: We zijn ontzettend blij dat we vanaf 2 juni weer één bezoeker per patiënt kunnen toelaten.
Kerst 2020. Ziekenhuisbedden te kort. Zorgpersoneel kan de drukte door het stijgende aantal covid-patiënten niet of nauwelijks aan. Voor de ‘gewone’ patiënten is bijna geen plaats. Noodkreet vanuit het ziekenhuis. “Blijf thuis! Laat alsjeblieft iedereen zich aan de regels houden!”

Die regels zullen zeker ook in 1504 gegolden hebben voor bezoekers aan het ‘Heylighe Geestgasthuys’, gebouwd om liefdadigheidsactiviteiten uit te voeren Vanaf 1385 kregen arme zieken onderdak in de ziekenzaal. Vanuit hun bed konden ook de ernstig zieken de mis bijwonen. Het gasthuis bleef klein en bescheiden, maar de daarbij behorende kapel ‘nam gestadig in grootte en schoonheid toe’. In de kapel mochten de mensen komen die in hun huis de pest of een andere besmettelijke ziekte hadden en voor wie daarom toegang tot alle andere kerken verboden was. Naast de kapel stond een klein sober gebleven ongewijd gasthuisje.

Op de afbeelding zien we dat voor de ingang van de ziekenzaal drie mannen poseren. De inwoners van Alkmaar zullen zeker geweten hebben wie dit waren. Met een enkel handgebaar worden de barmhartigheidswerken gepresenteerd. Hun nobele daden worden extra onderstreept door de aanwezigheid van Christus. Waarschijnlijk zijn dit twee gasthuismeesters met op de voorgrond de zeer belangrijke kapitaalverschaffer, Claes Corff. Zij wilden duidelijk ‘gezien en nooit vergeten worden’.

Wilt ziecken ende crancken vysenteren, u loon zal ewelick vermeren

Over welke ‘Helden van Nu’ zal over 500 jaar nog gesproken worden?

Swanetta Vegter, HVA