Jan van Baar vertelt het verhaal van de Joodse familie Drukker

ALKMAAR - Op 5 maart 1942 werd een groot deel van de Joodse gemeenschap van Alkmaar gedwongen naar de Jodenwijken in Amsterdam te verhuizen. Zo ook het gezin Drukker van het Luttik Oudorp in Alkmaar – de zakkenhandelaar Abraham ‘Bram’ Drukker (1895), zijn vrouw Juliette Drukker-Cohen (1890) en hun dochter Marjan Drukker (1929). Zij vonden onderdak in de Uiterwaardenstraat in de Rivierenbuurt.

De tragiek van een Joods gezin uit Alkmaar

Hun leven nam een dramatische loop. In september 1942 dook het gezin onder in Utrecht, Amsterdam, Gelderland, Amsterdam en ten slotte in Warmenhuizen (NH). Op 17 mei 1944 zijn zij tijdens de razzia van Warmenhuizen gearresteerd, naar Westerbork overgebracht en in september op transport gesteld naar Theresienstadt en Auschwitz. Begin oktober 1944 zijn Abraham Drukker, Juliette Cohen en hun 14-jarige dochter Marjan Drukker daar vermoord.

Het is zomer 1944. Bram Drukker, zijn vrouw Juliette en dochter Marjan zitten opgesloten in Kamp Westerbork. Een snel transport lijkt onvermijdelijk. Maar alle hoop op een goede afloop is nog niet verloren. In een naar buiten gesmokkeld briefje schrijft Marjan dat Westerbork “nogal meevalt”. Ze zegt verlangend uit te zien naar 19 november 1944 om thuis haar vijftiende verjaardag te kunnen vieren.

Dit smokkelbriefje en nog achttien andere brieven uit Westerbork vormen tezamen met de drie schriftjes herinneringen van Bram Drukker, het bewaard gebleven familiefotoalbum en talloze andere archiefstukken het fundament van De Familie Drukker en de tragiek van joods Alkmaar. Het boek leidt de lezer naar het Alkmaar in de jaren dertig en naar de kleine joodse gemeenschap in de stad. De Duitse bezetting maakte een einde aan het gewone leven van deze groep Alkmaarders. De antisemitische maatregelen degradeerden de leden van de joodse gemeenschap tot bestolen en rechteloze burgers. Ondernemingen werden onteigend, joodse leerlingen van onderwijs uitgesloten en gezinnen uit huis gezet. En dat alles met de welwillende medewerking van het ambtenarenapparaat en het politiecorps.

Gedwongen verhuizing naar Amsterdam

In maart 1942 volgde een gedwongen aftocht naar Amsterdam. Veel joodse gezinnen uit Alkmaar vonden een onderkomen in de Rivierenbuurt. Zo ook de familie Drukker. De nagelaten brieven die in het boek staan afgedrukt getuigen van de angstige taferelen die zich hier hebben afgespeeld: de dagelijkse vernederingen, de razzia's en de eerste ‘zendingen' naar Westerbork.

Lees verder op pagina 18