Vraag huisarts niet ‘ben ik al aan de beurt voor vaccinatie?’
ZAANSTREEK – “We merken dat de mensen ‘nittelig’ worden door de onduidelijkheid over de vaccinatieoproep. De telefoon bij ons in de praktijk gaat continue over met mensen die vragen hebben als ‘kunt u zien of ik al aan de beurt ben?’, ‘ik wil voorrang want dat zegt mijn specialist’ tot ‘ik wil een ander vaccin’. We snappen dat de huisarts wordt gezien als vertrouwd persoon die je belt met een medische vraag, maar kunnen op genoemde vragen geen antwoord geven”, zeggen huisarts Christy Niemeijer en doktersassistentes Margret Koebolt en Marjan Schermer van huisartsenpraktijk Niemeijer en Brouwer uit Zaandam. Wat kan de huisarts wel zeggen over het vaccinatietraject? En voor welke vragen moet je zijn bij de GGD? Vandaag deel 1. Vragen én antwoorden vanuit zowel de huisartspraktijk, Huisartsen zorg / Huisartsen posten (HZW) en Stichting Eerstelijnszorg (SEZ) als de GGD Zaanstreek - Waterland.
‘Ik wil voorrang bij het vaccineren, kunt u dat even regelen doktersassistente?’
De ontwikkelingen rond het vaccineren veranderen bijna per uur. Inmiddels zijn wel de huisartsen zelf gevaccineerd. Zo kunnen ze veiliger mensen die in verzorgingstehuizen verblijven en aan de beurt zijn inenten. Eind deze maand moeten alle bewoners in de Zaanse verzorgingstehuizen beschermd zijn tegen het coronavirus.
Oproep
Volgens de landelijke planning moeten 75-plussers nu een uitnodiging ontvangen om een afspraak te maken voor de coronavaccinatie door de GGD. Binnen deze groep zullen eerst de oudsten een oproep krijgen en later de jongsten. Op dit moment vaccineert de GGD én de huisartsen volgens de landelijke vaccinatiestrategie: mensen in de leeftijd van 80+, het zorgpersoneel van verpleeghuizen, verzorgingshuizen, thuiszorgorganisaties, gehandicaptenzorg en de zorgmedewerkers in de wijkverpleging.
Huisartsenpost
Per provincie is wel een ander beeld te zien wie er aan de beurt is. Zo is Brabant al bezig de 63- en 64-jarigen te vaccineren. Margret Koebolt heeft voor huisartsenpraktijk Niemeijer en Brouwer waar ze werkt, recent pas de lijst met de hoeveelheid te prikken mensen uit onze regio die 63 en 64 jaar zijn kunnen opstellen. Dit werd gedaan aan de hand van de informatie uit het huisartsen informatiesysteem. De opgave gaat vervolgens naar de Huisartsenpost en de overkoepelende huisartsenorganisatie. Dat is de centrale plek waar vanuit de vaccinatieafspraken en het vaccineren wordt geregeld (en dus niet de GGD). Huisartsen hebben geen invloed op de groep die aan de beurt is. Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) bepaalt vervolgens welke doelgroepen, wanneer, door wie en met welk vaccin gevaccineerd worden.
Op deze lijst staat ook de doelgroep mensen met een BMI (BMI (Body Mass Index, meetmethode die laat zien of je een gezond gewicht hebt in verhouding tot je lengte) hoger dan 40. En volwassenen met een Syndroom van Down.
Geen vaccinatie in huisartsenpraktijk
“Coronavaccinatie kan ook niet in onze dokterspraktijk. Los van het feit dat wij zelf als zorgpersoneel nog niet zijn gevaccineerd, hebben we niet de ruimte om de stroom mensen die vijftien minuten moeten wachten na de prik veilig op afstand op te vangen. Vergeet daarbij niet dat de gewone zorgvraag doorloopt. We mogen als zorgpersoneel wel zelf prikken, maar alleen als er een arts aanwezig is. Bij complicaties zijn wij als assistentes niet gecertificeerd zuurstof toe te mogen dienen. Wij hebben in onze praktijk ook geen zuurstoffles voor noodgevallen bij de hand. Ik snap dat mensen denken, ‘jullie geven mij toch de griepprik, waarom mag dat nu dan niet?’. Maar een coronavaccinatie zetten, vraagt om specifieke procedures”, stellen Marjan Schermer en Margret Koebolt.
“Daarbij worden er allerlei eisen gesteld aan het bewaren van vaccin. Die worden nu centraal in de regio goed geregeld”, voegt de GGD toe.
Vragen en antwoorden
Hoog tijd voor vragen en antwoorden op waar de huisarts wel en geen antwoord op kan geven.
‘Sta ik op de lijst?’
“Daar kunnen wij geen antwoord op geven. Wij sturen alleen de namen van de mensen die aan de beurt zijn naar de Huisartsenpost om verder centraal te verwerken. Mensen worden overigens niet op de huisartsenpost uitgenodigd. Als mensen worden uitgenodigd ontvangen ze de locatie waar de patiënt een vaccin zal ontvangen. Zelf een afspraak maken is niet mogelijk.”
‘Ben ik al aan de beurt?’
"Ook daar kan als doktersassistente geen antwoord op geven. Wij kunnen ook niet stiekem op de lijst kijken.”
‘Ik heb astma en mijn longarts zegt dat ik voorrang moet krijgen. Wanneer kan ik langskomen?'
“Dat heeft geen zin. Zoals gezegd, wij vaccineren niet in de huisartsenpraktijk. De huisarts heeft bovendien geen invloed op wie er wordt opgeroepen en wanneer. VWS bepaalt welke doelgroepen, wanneer, door wie en met welk vaccin gevaccineerd worden.”
”Ik wil een ander vaccin! Kan ik dat bij jullie regelen?
"In Nederland kun je niet kiezen welk vaccin je krijgt. Het ministerie van volksgezondheid bepaalt welke doelgroepen, wanneer, door wie en met welk vaccin gevaccineerd worden. Iedereen van 65 jaar en ouder wordt geprikt met Pfizer. Een uitzondering vormen sommige bewoners van verpleeg- en verzorgingshuizen die door de huisartsen worden geprikt met Moderna. Iedereen die jonger is dan 65 jaar krijgt AstraZeneca. (het vaccineren met dit middel is tot nader orde gestopt vanwege mogelijke complicaties-red). Je moet minimaal 18 jaar of ouder zijn om een prik te krijgen. In uitzonderlijke gevallen kan worden afgeweken. Dat kan alleen als dit is onderbouwd door een specialist. De huisarts kan daar een adviserende rol in spelen. Het zal de specialist zijn die een verklaring moet geven tot een ander vaccin”, aldus de GGD.