Gevoeligheidslezer
Het is weer zover: het woord van het jaar tweeduizend eenentwintig is door veel Nederlanders ingestuurd. Ook door mij, uiteraard. Ik vond "samenlevingshechtheid” in deze tijd passend. De almaar dikker wordende Van Dale liet mij in een brief weten dat het woord nog niet bestond en nimmer was gebezigd. Op grond daarvan konden ze het niet meenemen in de beoordeling. Helaas. Ik wist dat niet. Had de voorwaarden voor deelname niet goed gelezen. Jammer van de envelop, het papier en postzegel. Taalpuristen van Van Dale hebben een aantal woorden genomineerd. Tot twintig december kan gestemd worden op woordvanhetjaar.vandale.nl - het "woordvanhetjaar” is op zich al een mooi woord, vooral lekker voor de scrabble. Wordt het "prikspijt”, "roofspijt”, "hamsterspijt”, "sjoemelsoftware”, "sjoemelkabinetsformatie”, "koningsvakantie”, "intimiteitsvacuüm” (daar zit ikzelf al geruime tijd in.) Toen mijn vrouw de gevacumeerde rookworst ontblote om in de pan met boerenkool te doen, vroeg ik nog aan haar wanneer wij zover waren - het uittreden uit het vacuüm. Haar reactie ga ik hier niet herhalen, maar met een beetje goede fantasie is die te raden. Bekende Nederlanders gaan in deze kersttijd voor het woord "gevoeligheidslezer”; een redacteur bij een uitgeverij die een manuscript nog voor de publicatie doorleest op aanstootgevende teksten of politiek incorrecte uitspraken, zoals ‘functie elders' of ‘vertragingstactiek'. "Boosterprik” zal het niet worden, die is nog te weinig gebruikt. Zo ook niet "gezelligheidsvoorlezer” of "laatsterondewinnaar”. "Vaccinatievoordringer” zal het ook niet halen, denk ik maar zo, want voordringen is zo oubollig. Dat gebeurt hooguit bij de winkel waar op de winkelruit geschreven staat: ‘morgen gratis televisies' De volgende dag de winkelier maar schreeuwen dat het pas ‘morgen' is. Maar dit terzijde. De pandemie levert veel nieuwe woorden op voor meneer Van Dale. Later, als de situatie verbeterd is of zelfs dat we verlost zijn van het virus, kijken we terug op al die plotseling ontstane woorden - maar hoe kijken we terug? Ik hoop maar dat het woord "gevoeligheidslezer” mensen bij elkaar brengt en dat de functie later… veel later, niet meer nodig is omdat we netjes schrijven, zoals op school geleerd: tussen de lijntjes.