Zomertijd gaat komend weekend weer in
DEN HELDER - De zomertijd gaat dit weekend weer in, wat inhoudt dat de klok een uur vooruit wordt gezet. Waar komt het idee van de winter- en zomertijd eigenlijk vandaan?
De eerste persoon die serieus nadacht over het effectieve gebruik van het daglicht was de Amerikaan Benjamin Franklin (1706-1790). In 1784 schreef hij het artikel ‘An Economical Project for Diminishing the Cost of Light’. Daarin stond dat hij ’s zomers om zes uur ’s ochtend wakker werd en de zon al zag schijnen. Hij vond dat mensen best ‘eerder konden leven’ omdat de zon ’s ochtends al dusdanig fel was dat dit veel geld zou besparen (destijds vooral in de vorm van kaarsen). Zijn artikel was satirisch en er werd niets met zijn idee gedaan. De Brit William Willet (1856-1915) kwam in 1907 met het idee om zomer- en wintertijd in te voeren. Hij stelde voor om in de lente op vier verschillende zondagen de klok twintig minuten vooruit te zetten. Op vier zondagen in september zou de klok dan weer teruggezet worden. De eersten die de zomertijd invoerden waren de Duitsers tijdens de Eerste Wereldoorlog. Om kolen te besparen werd op 30 april 1916 in Duitsland en in het bezette België en Frankrijk de zomertijd ingevoerd. Nederland volgde dit voorbeeld een dag later en drie weken later deed Groot-Brittannië hetzelfde. Tijdens de Tweede Wereldoorlog moest Nederland op bevel van de Duitse bezetters de klok één uur en veertig minuten vooruit zetten. Hierdoor was het in Nederland even laat als in Duitsland. In 1946 zag Nederland, net als een aantal andere landen na de oorlog, weer af van de zomertijd.
In 1973 brak de oliecrisis uit, die de discussie over energiebesparing weer deed oplaaien. Een groot aantal landen besloot de zomer- en wintertijd (opnieuw) in te voeren, waaronder Nederland in 1977. Inmiddels hanteren ongeveer 70 landen zomer- en wintertijd. In de Europese Unie geldt dat de klok op de laatste zondag van maart vooruit gaat en op de laatste zondag van oktober weer achteruit.
Voor altijd zomertijd?
De zomer- en wintertijd is echter niet onomstreden. In 2018 begon het Europees parlement een enquête naar de mening van Europeanen over de zomertijd en wintertijd. Daaruit bleek dat de voorkeur uitging naar het handhaven van de zomertijd. In maart 2019 werd bekend dat het Europees Parlement ook af wil van het verschil tussen zomer- en wintertijd. Het duurt echter nog even voordat het voor altijd zomertijd is.