Historisch Haarlem: Godfried Bomans
HAARLEM - Deze foto is genomen op 27 mei 1967 op het vlooienveld. Daar werd door Tweede Kamerlid drs. J. Voogd (PvdA) een sprekershoek voor de jeugd geopend.
Willem Brand/Fred Berendse
Er zijn die dag door meerdere fotografen foto’s van Godfried Bomans (1913-1971), staand op een zeepkist, gemaakt. Fred Berendse, voorzitter van het Godfried Bomans Genootschap, vertelt dat Bomans met tegenzin de aanwezigen toesprak. Vreemd voor een man die in het openbaar geen moeite had geestig uit de hoek te komen. Hoewel hij nog even tevoren heftig nee schudde toen hem gevraagd werd te spreken, sprak hij uiteindelijk de toehoorders toch toe over de spellingskwestie.
Nieuwe spelling
Op 18 maart 1967 had hij in de Volkskrant een artikel geschreven onder de titel ‘De nieuwe spelling’. Volgens een commissie zou de taal verrijkt moeten worden met woorden als tee, konkluzie, kolleksie, trem, odeklonje en lisjemo. Moeilijk zou 'moeilik' worden, democratisch 'demokraties' en ook de werkwoorden konden eenvoudiger: hij 'word' en zij 'prate'.
Er was veel weerstand. Mulisch sprak van ‘soep lepelen met een vork’ en andere letterkundigen over ‘linguïstische Bijlmermeer’.
'Humor is ernst'
Er is een staande foto van Eric Koch, die door het Godfried Bomans Genootschap in 2020 is gebruikt als promotie-kaart. Het Genootschap is een vereniging ter herinnering aan de veelzijdige schrijver, begenadigd spreker en markante persoonlijkheid. Op de kaart staat ‘Een geestige mededeling is in wezen altijd serieus', citaat uit een interview ‘Schrijven is schrappen' (Elsevier, 13 oktober 1962). Bomans zei: "Humor is ernst, doortrokken naar het absurde. Een geestige mededeling is in wezen altijd serieus. Het kristallisatiepunt ligt evenwel anders. En omdat ze lachen, denken de mensen: dat was iets vrolijks. Maar ze lachten omdat ze het punt van huilen allang gepasseerd zijn."