‘Openingsscène ‘ZICHT’ van Theatermanifestatie IJmond in het centrum van Beverwijk.
‘Openingsscène ‘ZICHT’ van Theatermanifestatie IJmond in het centrum van Beverwijk. (Foto: Riet Vente Pennekamp)

Oproep tot actie aan Cultuurmakers in de IJmond

IJMOND - In de IJmond wonen en werken veel cultuurmakers. Zij houden zich onder andere bezig met: muziek, dans, theater, musical, beeldende kunst, erfgoed, film, fotografie, schrijven en ontwerpen. Dit doen ze in hun vrije tijd of voor hun vak. Ze werken zowel zelfstandig als in verenigingen, organisaties of broedplaatsen. De één werkt voor de schermen, de ander daarachter. Het platform Cultuurmakers IJmond organiseert bijeenkomsten voor al deze makers om kennis en ideeën uit te wisselen. Daarnaast wordt gewerkt aan het vergroten van de zichtbaarheid van kunst en cultuur. De coördinatie van deze activiteiten is in handen van Stella van Lieshout en Joni Zwart.

Op de site van het platform publiceerde Joni Zwart deze week een oproep aan haar mede-cultuurmakers. In recente gesprekken met raadsleden van de gemeente Beverwijk kwam herhaaldelijk een beeld van kunst en cultuur naar voren dat in haar ogen niet strookt met de realiteit. Zwart wil onderzoeken hoe dat beeld kan worden bijgesteld. ''Deze tijd vraagt om het combineren van het zakelijke met het creatieve. Cultuurmakers in de IJmond weten daar alles van. Ik vind het belangrijk dat we die kennis nog veel breder delen.''

Breed gedeeld

''Er zijn twee beelden over kunst en cultuur die kennelijk breed gedeeld worden'', vertelt de CMIJ-coördinator. ''Allereerst dat kunst niet samengaat met ondernemerschap. En ten tweede dat kunst en cultuur geen rol spelen in het dagelijks leven van de meeste inwoners. Ik wil mijn collega’s oproepen om samen iets aan dat beeld te doen. Niet door tegen de ideeën in te gaan, niet door het beter te weten. Maar eenvoudigweg door samen te laten zien wat er allemaal is. Aan ondernemerschap in de kunst en aan cultuur in elk dagelijks leven.''

'Kunst en cultuur is niet alleen iets door de happy few en voor de happy few. Het is overal'

Zij vervolgt: ''In het coalitieakkoord van de nieuwe regering wordt cultuur van wezenlijk belang voor onze samenleving en een investering in onze maatschappij” genoemd. Toch hebben veel mensen het idee dat kunstenaars juist los staan van de samenleving. Ik ben benieuwd wat daar gebeurt. Speelt het cliché van de onaangepaste creatieveling, anders dan anderen, wellicht zelfs een beetje gek, een rol? Wordt bij het horen van het woord ‘kunstenaar’ gedacht aan een verwilderde schilder, alleen aan het werk in een atelier met enkel aandacht voor wat er op het doek ontstaat?''

Studio O

''Ik heb zelf een atelier in Studio O in Beverwijk. Daar ben ik omringd door andere creatief ondernemers. Een aantal van hen is beeldend kunstenaar en kan inderdaad helemaal opgaan in het maken van een nieuw werk. Maar zij zitten even later met een kop koffie achter hun laptop om dat werk online te zetten, zodat het wellicht verkocht kan worden. En daarna fietsen ze snel de stad door om les te geven of om met een groep jongeren op een ‘hangplein’ aan een sculptuur te werken. ’s Avonds werken ze hun administratie bij en vullen hun btw-aangifte in. Hoe weinig mensen dit ook weten: deze kunstenaars zijn ondernemers.''

''Waar ik ook benieuwd naar ben'', gaat Zwart verder, ''is wat er onder kunst en cultuur wordt verstaan. Misschien denken mensen aan musea en concertzalen, operagebouwen en boekhandels en dat soort plekken?''

'We zijn groot voorstander van het benutten van de creativiteit'

Mocht dit zo zijn, dan is het, naar mijn idee, aan ons als cultuurmakers om de volle breedte zichtbaar te maken van wie wij zijn en wat wij doen. Kunst en cultuur is niet alleen iets door de happy few en voor de happy few. Het is overal. In muziek, webdesign, stand-up comedy, mode, workshops op scholen, in wijkcentra, optredens tijdens festivals en nog veel meer.''

''En om nog even terug te komen op die kunstenaar in het atelier: het is heel natuurlijk voor mensen om helemaal op te gaan in het maken van iets nieuws dat niet direct nut heeft. We hebben allemaal de behoefte om dingen te maken, we zijn allemaal creatief. En dat kun je dus heel goed inzetten op andere gebieden. Bij Cultuurmakers IJmond zullen we de komende tijd veel praten over het inzetten van artistieke processen in het sociaal domein, dus in de zorg, welzijn, voor ouderen en voor jongeren. En we zijn groot voorstander van het benutten van de creativiteit, kennis en ervaring van cultuurmakers op het gebied van stadsontwikkeling. Wij zien veel mogelijkheden. En gelukkig reageerden de raadsleden die we spraken ook enthousiast.''

Meer informatie

Op de website www.cultuurmakersijmond.nl is meer informatie en ook de oproep van Joni Zwart te vinden. De eerstvolgende online bijeenkomst van Cultuurmakers IJmond is op maandag 17 januari om 19.30 uur en vindt online plaats.