Bert van de Velden - GGD Kennemerland.
Bert van de Velden - GGD Kennemerland. (Foto: Melanie Caitlin)

Column GGD: Weersvoorspelling

"Begrijpt u het nog? Het aantal testen dat wordt afgenomen bij mensen die klachten hebben neemt af evenals het aantal gevallen dat covid-19 bij iemand wordt vastgesteld. Het aantal opnames in ziekenhuizen stabiliseert. En ruim 82% is volledig gevaccineerd en sommigen hebben zelfs hun boosterprik al ontvangen. De lockdown waar we nu onder zuchten kwam voor velen als een verrassing. Bovenop de collectieve teleurstelling die er al was, voelden ondernemers zich erdoor overvallen en zitten met schade, zijn er zorgen over de mentale gezondheid van inwoners (met name jeugd), is er vrees voor de effecten op de gezondheid voor de langere termijn, en maakt de onvoorspelbaarheid mensen onzeker.

De situatie is onstabiel, ankerpunten ontbreken en perspectief wordt gemist. Mensen voelen zich lusteloos, moedeloos, raken (verder) in financiële problemen en vragen zich af wanneer er een einde aan komt. Er heerst een gevoel van richtingloos- zijn en tegelijkertijd een soort gelatenheid. Een belangrijke factor voor de lockdown is de introductie van een nieuwe virus variant, Omikron. Hoewel we nog veel niet van de variant weten, weten we wel dat deze besmettelijker is dan eerdere varianten, zoals de Britse variant. Dat komt omdat dit type virus met name de bovenste luchtwegen besmet en daar vermenigvuldigt. De kans op verspreiding is daardoor vele malen groter.

Zoals ook het KNMI vooruit kijkt en weersvoorspellingen doet, zo doet ook het RIVM dat. Alle informatie die zij over het virus verzamelen, wordt ingevoerd in computerprogramma’s die zijn geschreven om een beeld te geven over hoe de situatie zich kan gaan ontwikkelen en wat dit betekent voor de samenleving. Uit die modellen – en tot dit moment zijn alle verwachtingen die door het RIVM naar buiten zijn gebracht waarheid geworden – blijkt dat de snelheid van de verspreiding van de Omikron-variant over een paar weken gaat leiden tot een oplopende vraag naar zorg (veel mensen tegelijk ziek met daardoor een grotere kans dat belangrijke functies uitvallen en op meer opnames in het ziekenhuis), waarvan we nu al weten dat cruciale functies zoals politie en brandweer kunnen uitvallen en de zorg dat niet aan gaat kunnen. Helemaal niet als in januari ook het griepvirus zich nog eens aan de poort gaat melden. Dus er moet aan de rem getrokken worden.

Het KNMI heeft er best wel eens naast gezeten. Te vroeg of te laat code rood of oranje, maar laten we eerlijk zijn als ze zware storm of ijzel voorspellen, dan gaan we die in de regel ook zien. De waarschuwingen die worden gegeven, maken dat we ons voorbereiden. We halen de bloempotten naar binnen, controleren of alles vast zit of zetten de sneeuwschuif klaar. Het is wijs hetzelfde te doen met de voorspellingen van het RIVM. Dus hoe onvoorstelbaar de situatie in januari nu misschien is, we bereiden ons voor op een situatie waarin de Omikron-variant van het virus dominant is en willen voorkomen dat de samenleving wordt ontwricht en de zorg te zwaar wordt belast. Better safe than sorry. Het geeft ons de gelegenheid om meer te weten te komen over de Omikron-variant en de gevolgen. Hoe moeilijk het ook nu lijkt, het is een kwestie van herpakken, samen de schouders er onder, veerkracht tonen en oog blijven hebben voor elkaar."