Tinie IJisberg en Marjan de Boo bij het nieuwe straatnaambord van hun vader en grootvader Joop IJisberg.
Tinie IJisberg en Marjan de Boo bij het nieuwe straatnaambord van hun vader en grootvader Joop IJisberg. (Foto: Brandeisfotografie)

Een portret voor Februaristaker Joop IJisberg

NIEUW-WEST - In de verzets-heldenbuurt in Slotermeer kregen afgelopen tijd vele verzetsmensen in ‘hun’ straat een portret. Vorige week kwamen daar weer een paar bij dankzij het initiatief Geef Straten een Gezicht van Paul Fennis. Familie van Joop IJisberg kwam vrijdag een kijkje nemen bij het zojuist geplaatste portret.

Een van de mensen die actief een rol speelde hierbij was de Amsterdamse tramconducteur Joop IJisberg, vader van vier kinderen

Tachtig jaar geleden is het dit jaar dat een groep Amsterdammers in opstand kwam. De Februaristaking was het enige massale, openlijke protest tegen de Jodenvervolging tijdens de Tweede Wereldoorlog. Een van de mensen die actief een rol speelde hierbij was de Amsterdamse tramconducteur Joop IJisberg, vader van vier kinderen. Hij zorgde ervoor dat op 25 februari 1941 de trams niet de remise uitreden. Hierdoor begrepen Amsterdammers dat er iets aan de hand was en zo kon de staking uitgroeien tot een groter protest. Onder andere IJisberg moest het uiteindelijk met de dood bekopen. In november 1941 werd hij gearresteerd en een jaar later veroordeeld en doodgeschoten.

Verdringen

Wie IJisberg was en wat hij heeft gedaan, staat kort beschreven op het nieuwe bord in de Joop IJisbergstraat achter de Burgemeester Vening

Meineszlaan in Slotermeer. De uitvergrote pasfoto laat een man zien die het niet pikte wat er met zijn mede-Amsterdammers gebeurde in die tijd. Dochter Tinie, pas twee jaar oud toen haar vader werd gearresteerd, kijkt er met gemengde gevoelens naar. Het bord met portret vindt ze mooi; dat ze haar vader nooit heeft gekend wrang. Het duurde tientallen jaren voor ze erover kon praten. “Verdringen was makkelijker,” vertelde ze eerder aan leerlingen tijdens het lesproject Oorlog in mijn Buurt.


Briefjes

Het is lang geleden dat Tinie de straat, die naar haar vader is genoemd, bezocht. Dat was in 1953, bij de onthulling van het straatnaambord in de toen nieuwe tuinstad Slotermeer. “Er is een krantenartikel van, maar ik kan het me niet herinneren.” Elk jaar is ze aanwezig bij de herdenking van de Februaristaking. Dit jaar is het een lustrumherdenking, aangepast vanwege de coronamaatregelen, dus zonder publiek, en te volgen bij de NOS om 16:30 uur. Een dag eerder opent in het Verzetsmuseum een tentoonstelling over drie Amsterdammers die actief betrokken waren bij de Februaristaking, waaronder Joop. Daar zijn ook de gesmokkelde briefjes, waarover op het nieuwe bord te lezen is, tentoongesteld.

Officieel moment later

Dit weekend had het bord met meer aanwezigen plechtig onthuld moeten worden. Dat kon door de bekende omstandigheden niet doorgaan. Tinie en Marjan kwamen nu alleen even kijken. Zodra het weer kan, volgt een officieel moment. Paul Fennis, de man achter de vele portretten in de stad, is blij dat nu ook dit bord is geplaatst. "Ik wil graag laten zien wie de mensen waren achter een straatnaam. Zeker deze verzetshelden verdienen meer. Nu hebben ze een gezicht.”

Gezicht

Geef Straten een Gezicht ontving voor de verzetsheldenbuurt subsidie vanuit het Buurtbudget Slotermeer Noordoost en van woningbouwvereniging de Alliantie. Op www.facebook.com/dewesterpost staat een kort filmverslag van afgelopen vrijdag. Op www.inmijnbuurt.org kunt u onder andere het verhaal van Tinie IJisberg, dat zij eerder aan leerlingen vertelde, lezen.


Shirley Brandeis