Herdenken zonder publiek op Plein '40-'45.
Herdenken zonder publiek op Plein '40-'45. (Foto: Brandeisfotografie)

Herdenken op het tweede herdenkingsplein van Amsterdam

NIEUW-WEST - Een rustiger herdenking dan normaal vanwege de pandemie, maar net als op de Dam met iets meer mensen dan vorig jaar. Op Plein '40-'45, het tweede herdenkingsplein van de stad, sprak Melissa Valk als voorzitter van het 4 en 5 mei comité Slotermeer in het bijzijn van enkele comitéleden, lokale pers en twee dagelijks bestuurders. "Het is belangrijker dan ooit met elkaar te reflecteren in deze tijd.

Ook de andere herdenkingsplekken in Nieuw-West kregen deze dag bezoek van de lokale bestuurders. Ronald Mauer was al in de vroege ochtend aanwezig bij het hijsen van de vlaggen aan Meer en Vaart en bezocht in de avond comitéleden bij monumenten aan de Osdorperweg en op het Joop Woortmanplein. Erik Bobeldijk bezocht het Sierplein en de Haarlemmerweg voor hij zich bij het kleine gezelschap op Plein '40-'45 voegde.

Historisch document

Ook daar kwamen dit jaar alleen enkele comitéleden hun eer betonen. Melissa Valk, die haar eerste toespraak als comitévoorzitter hield, miste net als iedereen het schouder aan schouder samen herdenken. "We kunnen geen blikken van betekenis nu delen." Maar van wat niet kan, word je creatief. De comités in Nieuw-West kwamen met een herdenkingsfilm. Een historisch document over de verschillende monumenten en over wat herdenken voor jong en oud betekent. Valk: "Het is belangrijker dan ooit met elkaar te reflecteren in deze tijd. Hoe gaan we om met vrijheid? Hoe verantwoordelijk voelen we ons daarvoor en wat vraagt het aan inzet van ons en anderen?"

Rolmodellen

Imane Valk, jongste comitélid en Amsterdammertje van het Jaar, nam ook het woord. Zij stond stil bij het jaarthema van de herdenking: 75 jaar na de vrijheid. "Waar staan we precies bij stil?" sprak zij. De 13-jarige staat zelf stil bij de verzetshelden waarnaar vele straten en bruggen in Slotermeer zijn genoemd. "Zij zijn rolmodellen voor mij. Ik wens dat we allemaal een beetje een held in onszelf hebben." En ook: "Zij zijn de helden van het verleden. Zijn wij de helden van de toekomst? Denken wij na over wat we voor een ander kunnen doen? Zijn wij er voor elkaar? Zijn wij vastberaden, barmhartig en heldhaftig?"

Schijnwerpers

Na een vraaggesprek met dagelijks bestuurders Erik Bobeldijk en Ronald Mauer ("onvrijheid begint al als we niet naar elkaar luisteren en elkaar niet begrijpen"), twee minuten stilte en het Wilhelmus, gespeeld door beiaardier Klaas de Haan, volgde een vrolijke noot. Bij het Vrijheidscarillon werd deze avond gekleurde verlichting onthuld. Voortaan zal dit symbool van vrijheid, dat 5 mei 1961 door toenmalig koningin Juliana werd onthuld, na zonsondergang niet meer in het donker staan. Mauer: "Met klanken geeft dit monument al zestig jaar een boodschap van vrijheid. Mooi dat dat nu ook met licht gebeurt." Bobeldijk: "Fijn dat nu nog meer de schijnwerpers op deze belangrijke herdenkingsplek komen te staan." Een kranslegging, dit jaar alleen door comitélid/oud-voorzitter Hans Teernstra en door de bestuurders, maakte de kleine herdenking die niet compleet voelde zonder publiek, toch tot een mooi moment van bezinning.


Shirley Brandeis