Op stap met spelers en klein groepje publiek.
Op stap met spelers en klein groepje publiek. (Foto: Brandeisfotografie)

Wandelvoorstelling in verzetsheldenbuurt

NIEUW-WEST - Bezoekers van de wandelvoorstelling van Meervaart Jong, op 4 en 5 mei gespeeld in de verzetsheldenbuurt in Slotermeer, kregen niet alleen verhalen, maar ook veel stof tot nadenken. "Waarvoor kom jij in verzet? Wat zou jij doen? Blijf je staan en kijk je toe?"

Niet met beroemde acteurs, maar met jonge spelers uit de buurt

Niet in een zaal, maar buiten. Niet met honderden, maar elke tien minuten met een piepklein groepje, coronaproof. Niet met beroemde acteurs, maar met jonge spelers uit de buurt die zich onder leiding van theatermaker Femke Heskes in de geschiedenis van Amsterdam tijdens de Tweede Wereldoorlog verdiepten.

Hun onderzoek naar de romantiek rondom heldendom vormde de basis voor de wandelvoorstelling 'Stille parade van het verzet'. Gehouden op een plek vol verhalen: de verzetsheldenbuurt in Slotermeer.

Spannend

De buurt telt tientallen straten genoemd naar mensen die heldhaftige acties ondernamen tijdens de oorlog. Sinds een jaar hangen op steeds meer plekken hun portretten. Tijdens de voorstelling vormden ze een mooie achtergrond bij de verhalen die de jongeren zelf ophaalden. Zoals dat van de 90-jarige Tom Simonis uit Nieuw-West. Op het Sape Kuiperplantsoen vertelt speler Bodhi-Jay het verhaal van Tom; door de ogen van Tom, die elf jaar was toen de oorlog begon. Zijn vader werd gezocht omdat hij in februari 1941 mensen had aangezet te staken. Door Bodhi-Jay weten we hoe dat ging toen ze aanbelden om Toms vader te halen. Even verderop - het publiek wordt van locatie naar locatie doorverwezen - staan Dina en Yasmina. Zij spraken Suze van Doesburg over de oorlog. "Ik wist wel dat mijn vader illegaal werk deed, want dan waren er van die blaadjes en die werden verspreid bij bepaalde mensen," vertellen zij uit het verhaal van Suze, die het als kind spannend vond om zo'n blaadje weg te brengen.

Wie is een held?

"Hoe weet je wat goed is en wat niet?" vragen de jonge acteurs aan elkaar en het publiek. Hun antwoord, na gesprekken en door reflectie: "Als je een beetje opgevoed bent door je ouders, dan weet je dat wel. En als je veel leest, dan ga je dat vanzelf voelen." En dan opeens de vingers wijzend naar links, naar rechts. Naar de Freek Oxstraat, de Theodorus Dobbestraat, de Speelmanstraat, de Hester van Lennepbrug. Allemaal verzetshelden. De een werkte mee aan De Waarheid, de ander bracht Joodse kinderen in veiligheid. "Wie is een held, welk verhaal moet verteld worden?" En ook: "Zou ik mijn leven durven geven? Sta jij op voor de ander?"

Kinderoogen

De verhalen worden verteld door kinderogen, door acteurs die maar net wat ouder zijn dan de ouderen die zij over de Tweede Wereldoorlog spraken. Ze zijn van de laatste generatie die deze verhalen uit eerste hand kunnen horen en zien dat de vragen die ze stellen en antwoorden die ze zoeken nog altijd actueel zijn. En dat deze verzetshelden allemaal gewone mensen waren. "Ze hadden mijn buurman of buurvrouw kunnen zijn". De voorstelling geeft geen antwoorden, maar laat de toeschouwer naar huis gaan met nog meer vragen. En dat is juist goed.

Gesprekken en briefwisselingen tussen jongeren en ouderen over de oorlog

Tijdens de twaalfde editie van Theater Na de Dam zetten bijna 500 jongeren in 43 projecten door heel Nederland zich in om 4 mei 2021 van betekenis te voorzien. Gebaseerd op (digitale) gesprekken en briefwisselingen tussen jongeren en ouderen over de oorlog wordt, in veel verschillende vormen, iets waardevols gemaakt en staan we niet alleen stil bij het verleden, maar ook bij de complexe tijd waarin we nu leven.


Shirley Brandeis