De Zondagschilders zijn kunstenaars zonder opleiding.
De Zondagschilders zijn kunstenaars zonder opleiding. (Foto: Pr)

Zondagsschilders komen weer op gang

AMSTERDAM - Een groepje schilderende bankbedienden vatte in 1934 het plan op om ‘in groter verband de kunst te beoefenen’. Ze plaatsten een advertentie waarop 74 liefhebbers reageerden en het jaar daarop vond op 17 april 1935 de openingsvergadering van de Amsterdamse Vereniging De Zondagsschilders in hotel Krasnapolsky plaats, ‘voor allen die de beeldende kunst niet uit hoofde van beroep uitoefenen’.

Alhoewel het lijkt dat met de 350 leden die de club nu heeft, het ledenaantal door de jaren heen is gestegen, het zijn er ooit wel meer dan 500 geweest. “Corona is de boosdoener”, vertelt Gerrit Zeeman, bestuurslid van de Zondagsschilders. “We konden natuurlijk geen les meer krijgen in ons pand in de Rozenstraat en de docenten waren ook niet direct ingesteld op het geven van online-lessen.” De kunstenaarsclub richt zich dan nu ook op het werven van leden.

Amateuristisch niveau

De naam Zondagsschilders impliceert overigens niet dat er alleen op zondag cursussen kunnen worden gevolgd, maar de naam benadrukt dat er zonder vooropleiding op amateuristisch niveau kunst kan worden gemaakt. Immers, Henri Rousseau, in die tijd een opkomend Frans naïef schilder, begon ook zonder kunstopleiding te schilderen en heeft daar uiteindelijk grote bekendheid mee verworven. Hij maakte de naam ‘zondagsschilder’ gangbaar.

De ledenlijst van de Zondagsschilders is gevuld met amateur kunstenaars uit Amsterdam en een brede kring daaromheen. Veel mensen uit de stadsdelen Nieuw-West en Noord zijn vertegenwoordigd. “De Rozenstraat is ook gemakkelijk te bereiken met het openbaar vervoer”, meldt de penningmeester. Het pand in de Rozenstraat heeft twee atelierruimtes; een voor 18 en een voor 12 cursisten. “Maar nu nog met de coronamaatregelen is er in de ene ruimte voor 7 en in de andere voor 12 mensen. Op dit moment komen we nog op gang.”

Veel vriendschappen

De Zondagsschilders is een club met een lange historie, veel vriendschappen en hechte groepen maar is ook vergrijsd. “Naast het feit dat de leden schilderen of beeldhouwen, zijn het hele gezellige groepen. Mensen gaan leuk met elkaar om, ze willen iets meer dan alleen thuis zitten tekenen of schilderen. De docenten zijn allemaal academisch geschoold en geven goede aanwijzingen.”

Gerrit zit nog geen jaar bij de club. “Ik vond het er meteen gezellig. Er hangt een kunstenaarssfeertje. Leden ondersteunen elkaar, geven adviezen en tips, er is een onderlinge uitwisseling van informatie. En het is helemaal niet zo dat hechte groepen nieuwkomers niet betrekken. 

Het zijn allemaal open groepen. Elke groep heeft een contactpersoon naast de docent en houdt contact met de nieuwkomers.”

 Gerrit beeldhouwt zelf en is naar de Zondagsschilders gekomen om zijn hobby samen met anderen te doen. “Anders zit je maar een beetje in je eigen atelier.”

Lidmaatschap laag

Na zo’n drie maanden werd Gerrit penningmeester. Eén van de vele vrijwilligersbaantjes. “Om het lidmaatschap zo laag mogelijk te houden, doen veel leden vrijwillig een klus. Mensen worden persoonlijk gevraagd om gericht iets te doen. Veel van die baantjes wordt door twee personen gedaan, zodat als er iemand bijvoorbeeld op vakantie gaat er nog altijd iemand is die ook van alles op de hoogte is.”

De Zondagsschilders zijn vergrijsd, geeft Gerrit toe. En dat terwijl de cursussen voor alle leeftijden zijn. Naast schilderen en tekenen, beeldhouwen is er kinderkunst, fotografie, aquarelleren, grafiek en zo meer. Nieuwe leden van alle leeftijden zijn dus welkom. De vereniging heeft ook nog een andere uitdaging. De gemeente Amsterdam heeft een paar geleden aangekondigd geen subsidie meer te verlenen na een afbouwperiode van een paar jaar. "Dit jaar bedruipen we ons zelf voor het eerst. Voor de huur van het pand in de Rozenstraat en de docenten hebben we inkomsten nodig. Verder hebben we weinig tot geen kosten omdat leden zelf heel veel doen. Een uitbreiding van leden zorgt er ook voor dat we het met z'n allen de kosten nog beter kunnen dragen.”

Meer informatie via: www.dezondagsschilders.nl.