Buurt neemt afscheid van Radio van Deyssel
Shirley Brandeis
NIEUW-WEST - Sinds 2018 trok theatermaker Hanna Timmers, van Frascati Producties, vanuit Theater van Deyssel de buurt in op zoek naar (onvertelde) verhalen. Met Radio van Deyssel, een voorstelling in de vorm van een radioprogramma, werd de Lodewijk van Deysselbuurt, die komende jaren een grootschalige renovatie ondergaat, van alle kanten bekeken. Zondag was er van vijf uur ’s ochtends tot vijf uur in de late middag de laatste, extra lange non-stop Radio van Deyssel.
Radio van Deyssel nestelde zich in de buurt als een terugkerende ontmoetingsplaats waar zorgen, gemeenschapszin en persoonlijke verhalen op theatrale en kritische wijze een plek kregen van Timmers en collega’s, waaronder Luca Slagmaat en Gerbrand Bos. Ze weekten verhalen los, werkten samen met bijvoorbeeld Bakkerij de Eenvoud en maakten keer op keer een wervelende voorstelling over een buurt in verandering vanuit het pand dat woningcorporatie Rochdale ter beschikking heeft gesteld aan theater Frascati, dat er een mooi lokaal theater van maakte.
Vele vragen werden afgelopen jaren centraal gesteld in de voorstellingen, die voor corona soms bijna tachtig bezoekers in het voormalige winkelpand op nummer 91 samenbracht. Wie wonen, werken en leven er in de Van Deyssel? Wat gebeurt er de hele dag in die winkel in jouw buurt? Welke relatie hebben bewoners met hun moeder? Wat is de oudste boom in de buurt? Wat bewoog bewoners zich in de buurt te nestelen? En toen was er corona en werden de theatershows omgevormd tot luisterwandelingen (tickets waren in een kwartier uitverkocht) met bijpassende thema’s als (ongewild) alleen zijn.
Confettikanonnen
Timmers en collega's raakten verknocht aan de buurt en de buurt aan hen. Dat was wederom duidelijk tijdens de tiende en allerlaatste Radio van Deyssel afgelopen weekend. Het theater blijft, de radioshow is voorbij. En dat leende zich meteen tot het thema ‘afscheid'. Het werd een knallend einde. Niet alleen door de vele confettikanonnen. Of door de meer dan vierhonderdveertig decoratieve bloemen, gemaakt door ruim zestig bewoners, in en rondom het theater. Maar ook door de lengte van de show; twaalf uur lang zat Timmers met gasten uit de buurt achter de microfoon waar ze sprak over willen vasthouden en moeten loslaten. Over uit elkaar gaan, de dood én de deur achter je dicht doen. Over dat wat je dierbaar is. En over hoe je dat eigenlijk doet: goed afscheid nemen.
Afscheid
En zo hoorden we hoe het was voor Nadia, die na sloop haar buren kwijtraakte en hoe het contact ondanks goede voornemens uiteindelijk toch verwaterde. Hoe Guusje, oud-lerares Frans, op school vroeger na het eindexamen afscheid nam van haar leerlingen. Hoe Henk, die er al vijftig jaar woont, zich nog altijd dezelfde jonge kerel van toen voelt (en in de spiegel een oude man ziet). En hoe Ilias omging met het feit dat hij zijn basisschooltijd door corona moest afsluiten zonder musical. Elke gast kreeg een liedje geschreven door actrice Kyra Bououargane, dat ze samen met acteur Remco Melles uitvoerde. Via de livestream en op straat voor het theater werd meegekeken, geluisterd en gepraat. Voortdurend zwaaide Timmers, die na elf uur non-stop radio de vermoeidheid voelde toeslaan, naar buiten, waar ze vele bewoners zag staan waar ze de afgelopen jaren aan verknocht was geraakt. Sommigen zaten aan de radiotafel en deelden hun diepste gedachten over afscheid nemen. "Gewoon dag zeggen en afsluiten,” zei de een. "Afscheid nemen is gewoon moeilijk, het hoeft niet altijd leuk te zijn in het leven,” zei de ander. En Timmers zelf besloot na bijna twaalf uur tot een dansje, waarbij heel symbolisch een deel van het plafond naar beneden kwam. En over afscheid: "Je moet het vieren […] en zeker niet vergeten ook te huilen.” Ze wilde confetti en taart, en dat kreeg ze. Ilias kreeg als allerallerallerlaatste van Radio van Deyssel zijn afscheidsmusicallied. En de buurt zong mee.
Mooie dingen
Theater Van Deyssel blijft. Radio van Deyssel maakt plaats voor vast andere mooie projecten in een buurt waar verandering en afscheid nemen aan de orde van de dag zijn. Hanna Timmers gaat andere mooie dingen doen. Maar eerst ging ze zondag na afloop van twaalf uur radio slapen.
Volg Theater Van Deyssel op www.facebook.com/theatervandeyssel en www.frascatitheater.nl/theatervandeyssel.