Windturbines aan de N11, bij Leidse Schouw.
Windturbines aan de N11, bij Leidse Schouw. Foto: gemeente Alphen aan den Rijn/Martin Sharrott

Milieu-effectonderzoek laat beperkingen én kansen zien

ALPHEN AAN DEN RIJN - Regio Holland Rijnland heeft een milieu-effectonderzoek laten uitvoeren om de plannen en ambities in de Regionale Energie Strategie (RES) 1.0 te toetsen op milieueffecten.

Dit is vastgelegd in een concept planMER (Milieu Effect Rapportage) dat nu ter inzage ligt. Het onderzoek laat zien dat er in de regio vanuit milieueffecten de nodige beperkingen zijn om windmolens en zonnevelden te realiseren. Dit zorgt ervoor dat de ambitie voor een energieneutrale regio lastig realiseerbaar is. 

Voor gemeente Alphen aan den Rijn laat deze PlanMER zien dat er wel mogelijkheden zijn om invulling te geven aan de energietransitie door windmolens en zonnevelden, maar dat dit bijna overal nog vraagt om nader onderzoek en/of wijziging van beleid. En daarmee om intensieve afstemming met alle betrokken partijen. "Het is uiteindelijk altijd aan de gemeenteraad van Alphen aan den Rijn om een integrale afweging te maken en de uiteindelijke beslissingen te nemen over zoekgebieden en zoeklocaties voor windmolens of zonnevelden op ons eigen grondgebied."

In vijf RES-regio's is als pilot een concept planMER opgesteld. Holland Rijnland is een van die regio's. Door voor de RES Holland Rijnland een concept planMER op te stellen, komen vroegtijdig de keuzemogelijkheden en beperkingen in de regio in beeld en kunnen de verschillende belangen tegen elkaar worden afgewogen.

Het concept planMER gaat in op de plannen voor duurzame warmte en elektriciteit (windmolens en zonnevelden) uit de RES. Die hebben de grootste ruimtelijke impact. Voor elektriciteit en warmte beschrijft het plan de milieueffecten die van invloed zijn op de locatiekeuze en/of op de keuze voor een bepaalde energie- of warmtetechnieken.
Hierbij is gekeken naar invloed op natuur en planten- en diersoorten, veiligheid (denk aan hoogtebeperkingen vanwege vliegverkeer), leefomgeving (geluid en slagschaduw), impact op het landschap/mogelijkheid om in te passen in het landschap.

Holland Rijnland heeft veel bijzondere landschappen, met Natura2000-gebieden, delen van het Natuurnetwerk Nederland en beschermde stads- en dorpsgezichten en belangrijke weidevogelgebieden. Ook ligt Holland Rijnland in de buurt van Schiphol. Verder is een deel van de regio dichtbevolkt en zijn er een paar bijzondere waterwingebieden die belangrijk zijn voor de watervoorziening. Het concept planMER laat zien dat dit samen zorgt voor een complexe opgave om geschikte plekken te vinden, aldus de gemeente. Zonneparken zijn in te passen in het duinlandschap en in de droogmakerijen. Windmolens zijn onder voorwaarden mogelijk langs de (snel)wegen en in de droogmakerijen, mits de lijnen en de structuur van het landschap wordt gerespecteerd. Met als aanvullend advies vanuit de concept planMER om de randen van de polders op te zoeken en de openheid van het landschap zoveel mogelijk intact te houden.
Bij het winnen van warmte wordt er vanuit milieuoogpunt gewaarschuwd voor het beschadigen van de ondergrond en daarmee het risico om grondwater en diepgrondwater te vervuilen.
Alle gemeenteraden, de Provinciale Staten en het algemeen bestuur van de waterschappen hebben onlangs de ambities in de RES 1.0 vastgesteld. Ook de gemeenteraad van Alphen aan den Rijn heeft dit gedaan, maar zij heeft wel bepaald dat alle zoekgebieden voor windmolens op Alphens grondgebied komen te vervallen. "Op basis van de milieueffecten en het gesprek met inwoners en belanghebbenden gaan we op zoek naar nieuwe zoekgebieden." Draagvlak onder inwoners is heel belangrijk, stelt de gemeente. Om die reden heeft de gemeenteraad bepaald dat inwoners, dorpsoverleggen en belangengroeperingen in het vervolgtraject nadrukkelijker betrokken moeten worden.