Historisch Haarlem (32): De schatten van de Bavo (8)
Willem Brand
HAARLEM - Wie in de Bavo zit of staat, kan niet naar buiten kijken. Het gebouw vormt een ordelijke wereld temidden van de chaotische wereld buiten. Momenteel telt de Bavokerk zo’n twintig glas-in-loodramen. Achter de preekstoel in de zuidbeuk zit het Paradijsglas, ontworpen en vervaardigd door de Nederlandse kunstenaar Gunhild Kristensen.
Dit glas werd in 1957 geplaatst ter herinnering aan de fusie tussen de Nederlands-hervormde kerk en de gereformeerde kerken in hersteld verbond een paar jaar daarvoor.
Scheppingsverhaal
Elke cultuur heeft een scheppingsverhaal. Ook de onze. Het is opgeschreven toen de Joden als ballingen gevangen zaten in Babylon en het gaat over de vraag hoe het leven ontstaan is, de vraag naar de zin van het bestaan en de vraag of toeval alle leven kan verklaren of dat er een sturende kracht is.
Boom des levens
Gunhild Kristensen (1919-2002) schreef nadat ze het voltooid had: “Het glas toont het licht en het duister, de hemel en de aarde met vogels, vissen, dieren en de mens opgenomen in een omgeving van lucht en water. Het centrale beeld is de boom van kennis en leven, de takken dooreen geweven. Daarboven spant zich de regenboog als teken van Gods verband met de mensheid, bekroond door het beeld van het Kind, het nieuwe leven dat God aan de mensheid schonk.”
'Die tienduizenden stukjes zijn op magnifieke wijze in elkaar gezet'
Glinsterend
Het raam glinstert bij invallend zonlicht voortdurend door een bijzonder procedé. Het glas is gekapt ofwel met hamer en beitel in kleine stukjes geslagen. Die tienduizenden stukjes zijn op magnifieke wijze weer in elkaar gezet. Op die manier ontstaan facetten die het glas doen glinsteren. Een bewerkelijke en ook pijnlijke techniek die nog maar weinig gebruikt wordt. Doordat glassplinters veelvuldig haar handen beschadigden, werden ze op op den duur zo pijnlijk dat Kristensen stopte met het maken van ramen van gekapt glas.
Tekst: met dank aan Aad Peters. Foto's: Chris Hoefsmit
