Nick Nuyens en Marieke van der Leij die een door hun op het voormalige Tjaden-terrein gevonden 17de-eeuwse kolfbal vasthouden bij de Moeder van Verlosserkerk in Schalkwijk
Nick Nuyens en Marieke van der Leij die een door hun op het voormalige Tjaden-terrein gevonden 17de-eeuwse kolfbal vasthouden bij de Moeder van Verlosserkerk in Schalkwijk (Foto: Danny Gooyer)

Genootschap Oud-Schalkwijk (GOSH) 1 jaar (1)

Willem Brand

HAARLEM - Haarlemmers zijn verzot op hun historie. Dat bewijzen de populaire pagina’s op Facebook als ‘Je bent pas echt Haarlemmer als...’ en de in 2020 opgerichte groepspagina ‘Genootschap Oud-Schalkwijk Haarlem’ (GOSH). In 2020 vroeg Marieke van der Leij aan Nick Nuyens of hij een historische wandeling wilde verzorgen. Dat werd een groot succes en een jaar terug zetten ze samen de FB-pagina GOSH op. 

Toen Marieke bij het evenement ‘Kunstschatten in Schalkstad’ een gids zocht om een historische wandeling te verzorgen, kreeg ze bij onder meer de Historische Vereniging Haerlem nul op rekest.

Oudste voorwerp 

“Ik was daar stomverbaasd over”, blikt Marieke terug. “Niemand kon een gids leveren terwijl Schalkwijk eerder bewoond was dan Haarlem-Centrum. Bewijs hiervoor is de vondst van de 3.200 jaar oude vuurstenen handbijl in de Put van Vink. Voor wie goed kijkt, zijn er nog best veel historische restanten in Schalkwijk zichtbaar. De oorspronkelijke grond was vroeger hoger gelegen, maar daalde door turfwinning. Later is de boel opgespoten met zand, onder andere uit de Put van Vink. Het huidige Schalkwijk ligt op zo'n drie tot vijf meter zand.” 


Marieke kwam via via in contact met de vrouw van Nick Nuijens. "Zij vertelde dat hij in het centrum wandelingen deed. Maar als je hem vraagt, wil hij wel wandelingen door Schalkwijk gaan doen.” Op 10 en 11 oktober 2020 waren er beide dagen 25 liefhebbers op de been, ondanks de regen. Toen dacht Marieke: is het niet leuk een historische vereniging in Schalkwijk op te zetten? "Op 1 december 2020 ging de Facebookpagina live. Inmiddels wandelt regelmatig een kleine kerngroep door de wijk. Ook wordt GOSH regelmatig benaderd en organiseren we zelf leuke wandelingen, zoals afgelopen jaar een kunstwandeling naar de Moeder der Verlosserkerk.”

Friet van Piet 

Op de wandelingen komen veel oud-Schalkwijkers af, vertelt Marieke. GOSH - Marieke bedacht de naam met de licht humoristische insteek: denk aan ‘ach gosh(ie)' - heeft inmiddels zo'n 1000 vrienden zonder grote promotie. "We hebben door corona wel wandelingen kunnen organiseren. Maar we willen meer. Op de planning staat een grote historische middag in april of mei 2022. Dan hebben we als gastsprekers Piet van Friet van Piet en stadsarcheologe Anja van Zalingen. Het leeft gezien de reacties op Facebook enorm. Met onze vereniging willen wij het historische besef vergroten en mensen verbinden. Veel mensen hebben geen idee. Ze weten vaak alleen dat de start van het grootste Haarlemse stadsdeel het opspuiten van drie meter zand was.”


In deel 2 gaat Willem Brand op pad met Nick.