Protesterende jonge boeren vanuit Midden-Delfland naar Den Haag.
Protesterende jonge boeren vanuit Midden-Delfland naar Den Haag. (Foto: GvW-T)

Grote onzekerheid bij de boeren

Algemeen

Je ziet het steeds meer; de Nederlandse vlag die ondersteboven hangt uit solidariteit voor de boeren. Blauw-wit-rood; betekent boer in nood! De stikstofcrisis houdt het land in zijn greep. De boeren zien het voortbestaan van hun (familie)bedrijf in gevaar. Ook in Midden-Delfland zijn de zorgen groot.

Door Gemma van Winden-Tetteroo

Vorige week reden er vanuit Midden-Delfland tractoren richting Den Haag. Veel boeren staan met de rug tegen de muur. Ze voelen zich in de steek gelaten. “Wij worden opgeofferd voor de belangen van de industrie, bouw en luchtvaart. Voor onhaalbare stikstofdoelen. Onze boerderijen, die vaak al generatieslang in de familie zijn, dreigen gedwongen te worden onteigend, onze vergunningen dreigen te worden ingetrokken.” Dat zijn de grootste klachten van de boeren. “Het gaat veel te ver. We worden steeds geconfronteerd met nog strengere regels. We produceren al met de laagste milieubelasting ter wereld. Geef ons de ruimte om met de modernste technieken de stikstof te reduceren want wij willen dat onze kinderen ook nog boer kunnen worden. Om samen gezond voedsel te kunnen maken. Voor u, voor ons allemaal!”

Geen perspectief

Marc van Adrichem, veehouder in Schipluiden, begrijpt de frustratie van zijn collega-boeren volkomen. “Je bereikt het meeste met rustig praten maar er wordt gewoon niet geluisterd. Er is geen perspectief voor de melkveehouders. Nu werd Remkes daags voor het protest van maandag jl opeens aangesteld als bemiddelaar. Maar hij is een VVD’er en heeft de verordening geschreven! Is hij dan neutraal? Caroline van der Plas pleitte voor een onafhankelijk persoon die door de Tweede Kamer zou worden aangewezen.”

Onzeker

Mark van Woerden (29) uit Maasland maakt zich zorgen. Hij heeft een boerderij aan de Commandeurskade samen met zijn vader. “Maar die is nu 70 dus we komen op het punt van overname. Dat kan nu niet in deze onzekere tijden. Onze stal is sterk verouderd. We hebben al een paar jaar plannen voor nieuwbouw, uiteraard volkomen emissie-arm. Wij hadden zelf weinig stikstofuitstoot. Daarom hoefden we geen vergunning te hebben in het kader van de Natuurbeschermingswet. Een PAS-melding, Progressieve Aanpak Stikstof, voldeed. Maar die melding is in principe ingetrokken. Al tijdens het vorige kabinet was er beloofd dat ze de melding om zouden zetten in een vergunning. We wachten er nog steeds op. Met een PAS melding krijg je ook geen lening van de bank. Wij willen innoveren om de stikstof-uitstoot te verminderen, maar de boeren zijn nu de enigen die aangepakt worden. Want wat gebeurt er met de industrie en het vliegverkeer? Dat voelt heel oneerlijk!”

Betsie en Klaartje

Sven Warrens uit het Westland ging ook mee met de Midden-Delflandse boeren naar Den Haag. Hij had twee koeien bij zich, Betsie en Klaartje. “De brief over het stikstofbeleid sloeg in als een bom. Als die maatregelen worden doorgevoerd, betekent dat het einde voor het gros van de boerenbedrijven en de plattelandscultuur. Maar wij laten ons niet uit het landschap vegen. Wij laten ons land, ons vee, onze manier van leven niet afnemen door Rutte. Daarom heb ik twee koeien meegenomen naar Den Haag. Ik heb de minister gezegd: ‘Als onze veestapels worden gehalveerd, dan moet één van deze twee koeien vanavond naar het slachthuis. Geeft u maar aan, welke van de twee er dood moet.’ De minister waagde zich echter niet aan een keuze. We vragen ons af wat er achter dit stikstofbeleid zit. Zijn we bezig om de natuur te redden of zoeken ze polders om huizen te bouwen?”