Afbeelding
(Foto: Ed Bausch)

'Het nulpunt houdt me bezig'

Vervolg voorpagina


“Het begon in coronatijd. Karel kon het land niet uit en belde me en vroeg of ik wat batterijtjes wilde vervangen in zijn meetpunt in de duinen van Wassenaar. Van het een kwam het ander en nu hebben we op 25 plaatsen langs de kust meetpunten, in deze regio in de duinen van Egmond tot richting Camperduin. Dus het succes is een gedeeld succes. We wilden onderzoeken of een duinpan inderdaad in de zomer het koudste plekje zou kunnen zijn.” Een paar dagen later is Pieter nog helemaal vervuld van het record en raakt al wandelend niet uitgepraat.

Snoeiheet en ijskoud

Iedereen zoekt een duinpan op omdat het er al gauw zo lekker warm kan zijn, uit de wind. Peter probeert uit te leggen hoe het zit. “Zand kan heel snel heel heet zijn, op het strand brand je gauw je voeten. Maar ‘s winters is zand hartstikke koud, dat merk je wel bij de nieuwjaarsduik. Dat komt omdat zand geen isolatiewaarde heeft. Toch is een beetje vegetatie, zoals in de kale duinen, nog beter. Omdat het wind tegenhoudt. Uitzonderlijke droogte, de kortste nachten voorbij, een heldere hemel, geen wind: dat waren zondag de perfecte omstandigheden voor het record. En dan is het niet gezegd dat iedere duinpan dat resultaat gaf. Het gaat echt om micro-klimaatjes. Micro-micro. En dat is nou juist zo interessant, want de optelsom van veranderingen in micro-klimaatjes kan je veel leren over wat er in macro-klimaat kan veranderen. Precies dát is waar we nu mee te maken hebben.

'Natuur is niet zwart-wit' 

Het uurtje met Pieter leert veel over nuances. Dingen zijn nooit zo zwart-wit. "Temperatuurverloop kan los staan van de directe omgeving. Lucht zakt, zoekt het laagste punt. Maar dan zijn het nog de omstandigheden op dat ene plekje die bepalen wat de logger, zo heet het meetapparaatje, aangeeft.” Pieter heeft het onderwerp voor zijn scriptie dus al te pakken. En passant zegt hij: "Duinen beslaan 2% van Nederland. Maar ze leveren verreweg de grootste biodiversiteit. Vergeleken met dertig jaar geleden is het hier al veel beter, slaat er veel minder stikstof neer. Zo slecht was het destijds, maar voor nu is het nog niet goed genoeg.” 

Vergeleken met dertig jaar geleden is het hier al veel beter

Toch een mooie nuancering van een bevlogen streekgenoot. In een snikhete duinpan hunkerde hij woensdag naar laagjes ijs, werd het jongetje in hem weer helemaal wakker, dolblij met ‘zijn' record, behaald door de inspanningen samen met zijn Belgische kennis.