Molen Het Pink als aquarel gemaakt door een onbekende kunstenaar. Collectie Vereniging Zaansche Molen.
Molen Het Pink als aquarel gemaakt door een onbekende kunstenaar. Collectie Vereniging Zaansche Molen. (Foto: aangeleverd)

Schrijver Ron Couwenhoven ontdekte 43 onbekende Zaanse molens

REGIO - Het enorme aantal windmolens dat in de loop der eeuwen in de Zaanstreek werd gebouwd is opnieuw met 43 exemplaren uitgebreid. Bij recent onderzoek vond molendeskundige Ron Couwenhoven deze tot nu toe onbekende molens, waardoor het totaal aantal is opgeschroefd naar 1161. 

Nieuwkomers beschreven in jaarboek Zaanse Verhalen 2022 

Ook werd het bestaan van nog eens zeven ‘rosmolens’ aangetoond. Daardoor komt het aantal met paardenkracht aangedreven molens in de streek op 45. Ron Couwenhoven beschrijft de nieuwkomers in het jaarboek Zaanse Verhalen 2022 – Molenbouw voor 1620 en 43 onbekende molens dat deze week verschijnt. 

In het boek wordt ook ingegaan op de vroegste bouw van industriemolens die in de eerste twee decennia van de zeventiende eeuw opgang kwam en van aanzienlijk grotere omvang bleek dan tot nu toe bekend. Er wordt daarbij ruime aandacht besteed aan het bouwhistorisch onderzoek naar de ouderdom van de Koger oliemolen Het Pink, waarvoor uitvoerig onderzoek naar de ouderdom van balken in de molen werd uitgevoerd. Ook de complete historie van de balkenzager De Grauwe Beer die in 1614 als eerste bovenkruier in Zaandam werd gebouwd, wordt beschreven.

De Grauwe Beer stond in de Westzijde in Zaandam en werd in 1614 als eerste bovenkruier zaagmolen gebouwd. Rond 1780 werd deze molen vervangen door een bovenkruier. Eind negentiende eeuw werd de molen verplaatst naar het Limburgse Beersel waar hij als korenmolen weer werd opgebouwd. In de oorlog werd de molen vrijwel volledig verwoest tijdens de frontgevechten bij Venlo, maar hij werd herbouwd waarbij enkele oorspronkelijke Zaanse onderdelen werden hergebruikt. De molen heet nog steeds De Grauwe Beer.

Zaanse Verhalen 2022 is onder meer te koop bij het Molenmuseum op de Zaanse Schans. Direct bestellen via r.couwenhoven@upcmail.nl kan ook. Het boek kost 21,50 euro en telt 158 pagina's met illustraties in zwart/wit en kleur.

Balkenzager de Grauwe Beer, een afbeelding uit de collectie Jos Lap.
Erhard Pressler nam 26 proefmonsters in molen het Pink.