Oproep glastuinbouwsector aan ministers:
‘Steun de glastuinbouw en red daarmee ook de energietransitie!’
De Nederlandse glastuinbouw slaat alarm! Door de aanhoudend hoge energieprijzen komen zelfs vooruitstrevende, in de basis gezonde glastuinbouwbedrijven in directe liquiditeitsproblemen. “De situatie is ernstig”, stelt Adri Bom-Lemstra, voorzitter van Greenports Nederland en van brancheorganisatie Glastuinbouw Nederland, in een vorige week gestuurde brandbrief aan de betrokken ministers.
In de brief aan de ministers Adriaansens van Economische Zaken en Klimaat, Staghouwer van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit en Jetten voor Klimaat en Energie benadrukt het glastuinbouwcollectief dat een van de Nederlandse topsectoren het erg zwaar heeft. Niet alleen voor de korte, maar zeker ook voor de langere termijn verzoekt de glastuinbouw het kabinet om de urgentie te erkennen en actief mee te denken over oplossingen.
Niet van tijdelijke aard
Uit de nu al bekende energieprijzen voor de lange termijn blijkt dat het probleem van de hoge energieprijzen niet van tijdelijke aard is en niet alleen deze winter speelt. “De prijzen vandaag én voor de komende jaren zijn enorm hoog en leiden daarmee tot langdurig hoge productiekosten. Deze hoge kosten zijn, in tegenstelling tot veel andere sectoren, niet door te berekenen in de verkoopprijzen, omdat deze op een Europese- of wereldmarkt worden bepaald”, analyseert Adri Bom-Lemstra.
Er zijn grote zorgen over het economisch perspectief. Het betalen van de dagelijkse rekeningen wordt lastig, investeren in een klimaatneutrale productie schier onmogelijk. Dit blijkt zowel uit eigen analyses onder de leden van Glastuinbouw Nederland, als uit sectoranalyses van de Rabobank. De vrees is dat zelfs in de kern gezonde bedrijven in hun voortbestaan worden bedreigd.
Duurzame projecten
Niet alleen bedrijven die afhankelijk zijn van aardgas worden geraakt. Ook ondernemers die reeds hebben geïnvesteerd in duurzame warmte, bijvoorbeeld vanuit geothermie of biomassa, worden getroffen. Dit komt doordat de hoogte van de SDE-subsidie die zij ontvangen in de huidige systematiek is gekoppeld aan de gasprijs. Duurzame projecten zullen noodgedwongen worden stilgezet. De sector heeft aangetoond voorop te kunnen en willen lopen in de energietransitie, maar met de huidige omstandigheden zal die transitie ernstig vertragen, of onmogelijk worden.
Ver buiten invloedsfeer
Dat benadrukte Adri Bom-Lemstra vrijdag 21 januari tijdens een actie bij het Binnenhof in Den Haag. Zij overhandigde de brandbrief aan de ministers Staghouwer en Jetten met het dringende verzoek om met spoed met de sector in overleg te treden. “Deze uitzonderlijke situatie op de energiemarkt ligt ver buiten onze invloedsfeer. Zonder oplossingen voor de kortetermijnproblematiek verdwijnen het langetermijnperspectief, de energietransitie en een fossielvrije glastuinbouw uit beeld.”
Ondernemers moeten kunnen rekenen op een robuust pakket aan hulpmiddelen, om te zorgen dat de beoogde energietransitie niet tot stilstand komt. “De glastuinbouw is een belangrijke sector in Nederland; een sterk cluster en een kennissector bij uitstek. Wij zijn blij dat de ministers oog hebben voor ons probleem en vertrouwen erop dat we spoedig met elkaar het gesprek aan kunnen gaan”, zo zei Adri Bom-Lemstra.
Duidelijke noodkreet
In een korte reactie zei minister Jetten: "Dit is een sector met een mooie klimaatambitie. Dat hebben we in ons regeerakkoord ook benoemd. Het is een duidelijke noodkreet van de glastuinbouw.” Zijn collega Staghouwer sprak van een erg belangrijk signaal van de sector. "Hier gaan we zeker over in gesprek.” Beide ministers onderkennen het probleem, stellen dat het niet makkelijk is, maar willen zeker zoeken naar oplossingen. "Maar we moeten ook kijken hoe we sneller kunnen verduurzamen”, voegde minister Jetten daar nog aan toe.
De overhandiging van de brief aan beide bewindsvoerders werd opgeluisterd met een optreden van het Westlandse duo Komfort & Joy. Zij zongen ‘Zo brengt ’t toch niks op’, een geactualiseerde versie van het lied ‘Brengt ’t nog wat op’ van de Kromme Jongens.