Herman Sterken met fractiegenoot Mariska Touber van fractie Lokaal Vitaal.
Herman Sterken met fractiegenoot Mariska Touber van fractie Lokaal Vitaal. (Foto: Aart Tóth)

LV: ‘Gemeentefusie, niet doen’

Algemeen

CASTRICUM - Fusiepartij Lokaal Vitaal vindt, dat schaalvergroting door het samenvoegen van gemeenten geen antwoord is op de onvrede over de uitvoering van gemeentelijke taken. 


De Vrije Lijst probeert telkens de discussie over een fusie met Bergen, Uitgeest en Heiloo op de agenda te krijgen. Herman Sterken met fractiegenoot Mariska Touber eensgezind: “Een fusie vergroot de afstand tussen burgers en overheid. Niet doen dus.”

Aantal gemeenten

In de jaren 60 en 70 telde Nederland ongeveer 1000 gemeenten; grote gemeenten met meer dan een half miljoen inwoners en kleine gemeenten met minder dan duizend inwoners. “Sindsdien is door herindelingen en samenvoegingen het aantal gemeenten sterk verminderd. Anno 2022 zijn het er nog 345. 

De gedachte is, dat de lokale overheid meer slagkracht krijgt als gemeenten groter zijn. Ze zijn dan beter in staat om de taken te vervullen door bijvoorbeeld beter geschikt personeel in huis te halen. Grotere gemeenten zijn ook efficiënter zo wordt dan gezegd. Als de vier BUCH-gemeenten samengaan, scheelt dat wel drie burgemeesters, drie griffiers, drie gemeentesecretarissen en zo ongeveer tien wethouders. Dat dan wel weer.”

Taken overgeheveld

Grote gemeenten kunnen meer taken aan, moet de regering welhaast denken. In 2015 werden taken van het Rijk naar de gemeenten overgeheveld, zonder dat die het daarbij behorende geld kregen. “Dat heet over de schutting gooien. ‘Zorgen jullie nou maar voor de jeugdzorg. Jullie kunnen dat beter. Alleen geld krijg je niet. Lukt het niet, dan fuseer je maar met de buren’. Veel gemeenten kwamen en komen daardoor in de financiële problemen. Ongeveer 80% van de uitgaven van de gemeente Castricum liggen vast. Als er bij de taken van het Rijk geld bij moet, dan betekent dat dat er strak gekeken moet worden naar het kleine deel waar de gemeente zelf nog iets over te zeggen heeft. Dat gelegd naast de wens van de meerderheid van de gemeenteraad om de lasten voor de burger zo laag mogelijk te houden, is het telkens weer spannend om, zonder echt te bezuinigen, de begroting sluitend te maken.”

Verschraling

De gemeente moet er volgens Sterken en Touber voor zorgen, dat de leefbaarheid en het voorzieningenniveau van dorpen Akersloot, Bakkum, Castricum, De Woude en Limmen op peil blijft. “Accommodaties voor bijvoorbeeld scholen, sport en cultuur en de dienstverlening aan de inwoners zijn belangrijk en gewoon nodig. Banken en grootwinkelbedrijven, ook al maken ze flinke winsten, verminderen hun dienstverlening en verdwijnen uit het straatbeeld. Dienstverlening aan de burgers mag vooral niet teveel kosten, vinden ze. De gemeentelijke overheid kan en mag daar niet aan meedoen.”

Afstand wordt vergroot

Om te vervolgen: “Het samenvoegen van gemeenten vergroot de afstand tussen burgers en overheid, zowel letterlijk als figuurlijk. Bij een herindeling wordt telkens beloofd, dat er in de dorpen servicepunten komen.

Meestal lukt dat niet. Of er wordt beloofd, dat het gemeentehuis centraal komt te liggen in de nieuwe gemeente. Ook dat lukt vaak niet. Tenslotte blijkt keer op keer, dat bij een fusie de betrokkenheid van de inwoners afneemt. Ze geloven het wel. Gelukkig hebben we Castricum nog: ruim 36.000 inwoners en een opkomst bij de verkiezingen van 63%. Kop op, houd vol Castricum.”

Afbeelding