‘Ik ga niet weg’
“Bijzonder toch, dat we alle drie op dezelfde dag jarig zijn? Opa Jan, vader Jan en ik. En allemaal tweede zonen.” Dirk (46) en vader Jan de Heer (78) lachen er hartelijk om. “En mijn tweede zoon was ook bijna op 2 juni geboren. Hij kwam een paar dagen eerder. Dat zou helemaal te gek zijn geweest,” zegt Dirk met een vrolijke blik.
In drie boerderijen op rij aan de Oosterweg in de Purmer wonen ‘de Heertjes’. Die van Dirk en zijn vader zijn nog in bedrijf. Tussenin ligt de woonboerderij van nichtje Nelleke. Jan-Kees woont met zijn gezin in een woning op het erf bij Dirk. Zus Grietje in Edam. Jan de Heer: “Mijn vader stierf jong. Broer Cock en ik namen het over. Ik kwam net uit militaire dienst, Cock was 22. Misschien had ik ook leraar Geschiedenis willen worden, maar dat is nu een hobby. Zelfstandig kunnen beslissen wat je moet doen, buiten werken op het land in een overzichtelijke wereld; dat heb ik altijd heerlijk gevonden. Nu help ik Dirk waar het kan. Ik hoef gelukkig niet stil te zitten.”
Blijvend positief
Dirk deed de Hogere Agrarische School en een paar jaar Scheikunde. “Handig om middeltjes te kunnen analyseren en om processen in de natuur te kunnen begrijpen. Ik volg de ontwikkelingen in het vak en in het overheidsbeleid. Ik bekijk alles met een open vizier, maar denk wel door. Er zit zoveel onlogica in het beleid, met Europese regels en mondiale effecten. Het maakt het werk er niet makkelijker op, maar ik word er niet wanhopig door. De toekomst als teler zie ik positief in. Ik ga niet weg.
Weersafhankelijk
Ons bedrijf gaat gewoon goed. Het is een extensief bedrijf, waardoor je niet veel kunt sturen. Je bent afhankelijk van het weer.” Hij kijkt me aan en zegt: “Ik zie de nuance, maar het is heerlijk om af en toe lekker ongenuanceerd te zijn.” Dan verontwaardigd: “Bij mijn diplomering voor akkerbouw zei mijn docent dat ie onze toekomst somber inzag. Dat we beter in pak en met een goed salaris bij een overheid of instituut konden gaan werken. Zo stuur je gemotiveerde jongeren de wereld in. Kun je nagaan hoe zij de ontwikkelingen zagen.”
Boerenprotesten
Jan en Dirk nemen de tijd voor het gesprek. Al laten de overalls zien dat er nog werk ligt te wachten. Ze zijn heer en meester op hun eigen land. Daarbuiten wordt de wereld goed gevolgd, gedachtes en meningen gevormd en geuit, maar ze blijven hun eigen stijl hanteren: authentiek en autonoom. De kentekenplaat op de trekker komt ter sprake. Jan: “Door de boerenprotesten waardoor de regering wilde weten welke boer Rob Jetten aan de galg wilde hebben of wie over een stoep reed, is nu een kentekenplaat vereist. Zodat je iemand kunt achterhalen. Jarenlang hebben we daar al naar gevraagd, maar toen was het niet nodig. Nu wel.” Dirk met een schampere lach: “Een van de verdiensten van de protesten.”
Mozaïek
Op hun 90 ha land staan aardappelen, graan en suikerbieten. “Het is zware grond, lang niet alles groeit erop,” legt Jan uit. “Bij de oogst schakelen we iedereen in die wil helpen. Familie, kennissen en mensen op de buurt. Schooljongens houden we in de gaten. Die vinden het wel leuk om op een trekker te rijden; ‘als er maar een stuur op zit’.” Dirk: "Het is elke keer een mozaïek dat je samen maakt. Elke keer een ander, passend plaatje.”
Roofinsecten
Natuurlijk komt ook de vorm van bestrijding naar voren. Jan: “Mijn opa boerde, net als iedereen vroeger, biologisch-dynamisch; op de maanstanden georiënteerd. In de teelt zijn insecticiden niet nodig. Bestrijden kun je ook met natuurlijke vijanden, door ruimte te bieden aan planten waardoor natuurlijke bestrijders, zoals lieveheersbeestjes, kunnen overwinteren. Vroeger spoot je ze dood. De slootkanten waren zwart; er stond geen plant meer op.” Aanvullend zegt Dirk: “Ik laat alles lekker groeien. Dat werkt uitstekend.”
Purmerfeesten
Of ze zich onderdompelen in de Purmerfeesten? "Natuurlijk, hartstikke leuk. Er ligt een prachtig programma," zegt Dirk. Jan: "Voor mij was het 50 jaar geleden dé feestelijke hotspot. Nu doe ik het rustiger aan, maar wat geweldig dat het gebeurt!”
www.purmer400jaar.com
