Kniertje
Kniertje (Foto: Sonja Duba)

Versteend verdriet

'In een winkelstraat heb ik levende standbeelden gezien. Er was ook een armoedig vrouwtje bij met een pannetje. Ze liet het aan kinderen zien. Alsof ze wilde delen of op zoek was naar eten. Ik moest aan de oorlog denken en ook aan mijn kookles.'


'Kun je goed koken?'  


'Ik zit in het eerste jaar en heb al appeltaart en pannenkoeken gebakken en soep gekookt. Koken is mijn lievelingsvak.'


'En daarom viel dat vrouwtje met dat pannetje jou op?'


'Ja, maar ze keek zo droevig.'


'Je hebt Kniertje gezien. Ze speelt de hoofdrol van een arme vissersweduwe in een toneelstuk dat meer dan honderd jaar geleden is geschreven door Herman Heijermans: Op Hoop van Zegen.'


'Wat is er precies gebeurd?'


'Ze leefde in een Nederlands vissersdorp aan de kust. Alle mannen die daar woonden waren visser. Dat was toen een zwaar en gevaarlijk beroep. Haar man en twee van haar vier zonen waren omgekomen op zee.'


'Wat erg voor Kniertje!'


'Nu had ze alleen Barend en Geert nog.'


'Waren dat die twee andere zonen?'


'Geert was een echte visser en Barend, de jongste, was doodsbenauwd voor de zee. En toch wilde Kniertje dat ze zich als matroos zouden aanmelden bij de vissersboot de Op hoop van Zegen. Barend was in tranen.'


“Was hij dan zo bang?”


'Hij had gehoord dat de boot niet deugde en dat het hout rot was. Het was een gammele boot. “Geloof me toch Moeder”, schreeuwde hij. “Die boot is een drijvende doodskist!” Maar Kniertje was niet te vermurwen. Door de armoede had zij geen keus. Er moest brood op de plank komen. En zo voeren Geert en Barend de haven uit op die krakkemikkige boot, de Op hoop van Zegen.'


'En hoe is het afgelopen?'


'Er brak een zware Novemberstorm los en het schip verging met man en muis!'


'Is dat het einde van het toneelstuk?'


'Tot slot slofte Kniertje met haar pannetje in haar handen, verdrietig het toneel af, terwijl ze mompelde: "De vis wordt duur betaald!”'

'Wat bedoelde ze daarmee?'


'Ze had alles verloren wat ze lief had.'


'Wat een treurig verhaal. Ik heb echt medelijden met Kniertje.'


'Jij bent al Twaalf. Snap jij nu wat die Kniertje in die winkelstraat de kinderen duidelijk wilde maken met haar pannetje?'


'Dat ze arm was en op zoek was naar eten. En ik denk gekookte of rauwe vis. Want daar gaat het verhaal over.'


Sonja Duba