Levende geschiedenis in Ruïne van Brederode
Willem Brand
SANTPOORT-ZUID - Achter een tafel met daarop brandende kaarsen zit kasteelvrouw Yolanda de Lalaing, de laatste kasteelvrouw van kasteel Brederode. Een jonge huisknecht gooit een stuk hout op het knapperende haardvuur. Flarden van gefluit, tromgeroffel en gezang van Vive les Gueux komen door het open venster naar binnen. De groep mannen en een vrouw schetsen door middel van spel en zang een beeld van het leven in het strijdgewoel van de Tachtigjarige Oorlog. Het is alsof de tijd vijfhonderd jaar heeft stilgestaan. Op zondag 25 september komt dankzij in middeleeuwse kledij gestoken vrijwilligers in en rond de Ruïne van Brederode de geschiedenis tot leven.
De hele zomer was er in het laatste weekeinde van de maand van alles te beleven. Afgelopen weekeinde was het thema Spiesdraegers & Geuzen. Dankzij de inspanningen van beheerder Rob Kortekaas, zijn partner Angelique Schipper (vijf jaar medebeheerster), de nieuwe eigenaar Monumenten Bezit, stichting Heerlijkheid Brederode en de vele vrijwilligers is de Ruïne van Brederode behouden gebleven. Het had net zo goed voor 1 euro in handen kunnen komen van Van der Valk.
Geuzenleger
Spiesdraegers waren soldaten die de vijand met lange pieken bestookten. Voor beheerder Rob was boogschieten met middeleeuwse longbows een hobby. “Ik vond het vreemd om dat in een spijkerbroek te doen, dus ging ik me inlezen in middeleeuwse kledij. Later werd ik door mensen van slot Loevesteijn gevraagd om activiteiten voor kinderen te organiseren. Zo ben ik spelenderwijs in de middeleeuwen gerold.” Kijkend naar Vive les Gueux zegt Rob: “We hadden nooit een Holland zonder Geuzenleger gehad. Holland was een soort vrijstaat met landheren die met elkaar in de clinch lagen. Door de overwinning op het katholieke Spanje zijn we gegroeid naar een land.”
Hendrik van Brederode
Een voorname rol daarin speelde Hendrik van Brederode, de achterkleinzoon van Yolanda van Lalaing. Kortekaas: “Hendrik werd de leider van de opstand. Die door Willem van Oranje is afgemaakt. Eerst had Hendrik landvoogdes Margaretha van Parma samen met tweehonderd edelen een smeekschrift aangeboden. Ze waren daarvoor te paard naar Brussel gereden. Of de Spaanse overheerser de Hollanders beter wilde behandelen, vroeg hij op zijn knieën. Wie niet katholiek werd, had de kans om vermoord te worden. Een raadsheer zei in het Frans tegen de vorstin: Ce sont que des gueux, het zijn maar bedelaars. Zo is de naam geuzen ontstaan. Hendrik antwoordde: Als ik een geus ben, ben ik een grote geus.”
Naspelen van de geschiedenis
Het naspelen (re-enactment) van de geschiedenis wordt steeds populairder. Mooi is om te horen hoe Carla van den Berg, die de laatste kasteelvrouw speelt, dat is gaan doen. "Toen mijn zoon Jurrian 6,5 jaar was mocht hij bij de Compagnie Brederode leerling worden. Hij leerde boogschieten en zwaardvechten. Na het zoveelste trainingsweekeinde vroeg iemand: Wil je niet een keertje meedoen? Ik zei: ik doe mee als ik kasteelvrouw mag worden. Dat is 23 jaar geleden.” Volgens Rob Kortekaas beklijven verhalen door die beeldende manier van vertellen voor jong en oud veel beter. Wie luistert naar de Geuzenliederen en het verhaal van kasteelvrouw Yolanda weet dat daar geen speld tussen te krijgen is.
In het weekeinde van 15 en 16 oktober zijn er drie rondleidingen speciaal voor kinderen en op 29 en 30 oktober heeft het slotweekeinde een Halloweentintje.
